Σάββατο 11 Μαΐου 2013

Για την έκθεση του ΔΝΤ

Του Γαβριήλ Σακελλαρίδη
Η αξιολόγηση της εφαρμογής του Μνημονίου στην Ελλάδα από το ΔΝΤ, που είδε το φως της δημοσιότητας στις αρχές της εβδομάδας, θεωρήθηκε από την κυβέρνηση και το «σύστημα των ΜΜΕ της» ως μία ένδειξη ότι το κλίμα αισιοδοξίας που καλλιεργείται τεχνηέντως τους τελευταίους μήνες είναι βάσιμο.
Σε τι συνίσταται όμως η «επιτυχία» του ελληνικού Μνημονίου, σύμφωνα με το ΔΝΤ; Σε δύο βασικούς άξονες: 1) την εντυπωσιακή δημοσιονομική προσαρμογή κατά 10% του ΑΕΠ, εν μέσω ύφεσης πάνω από 20%, και 2) την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας κατά 2/3 περίπου από το 2010, που αντανακλάται σε βελτίωση κατά 10% του ΑΕΠ περίπου του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.
Σε σχέση με τη δημοσιονομική προσαρμογή, τα στελέχη του ΔΝΤ αποσιωπούν κάθε αναφορά στην αμφισβήτηση του δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή παραγνωρίζοντας την ισχυρή σχέση αιτιότητας μεταξύ της δημοσιονομικής προσαρμογής και της επακόλουθης ύφεσης, παρά το γεγονός ότι η έρευνα του ίδιου του ΔΝΤ είχε καταδείξει ότι η επίπτωση της λιτότητας στην ύφεση είναι σημαντική. Στην περίπτωση της έκθεσης για την Ελλάδα η σχέση αιτιότητας εξαφανίζεται και απλώς η μεγάλη ύφεση θεωρείται ένα εμπόδιο για τη δημοσιονομική προσαρμογή, που απλώς ξεπερνιέται και γι΄ αυτό «αξίζουν εύσημα» στην ελληνική κυβέρνηση. Όμως και πάλι όποιος κοιτάξει τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού κατά το πρώτο τετράμηνο του 2013 μπορεί να διαπιστώσει ότι η επιτυχία της δημοσιονομικής προσαρμογής βασίζεται αποκλειστικά στη μη καταβολή επιστροφής φόρων και στην πρωτοφανή περικοπή δαπανών, είτε αυτές αφορούν δημόσιες επενδύσεις είτε κοινωνικές δαπάνες. Η λιτότητα και η επακόλουθη ύφεση παράγουν εξαιρετικά ισχνά αποτελέσματα στο δημοσιονομικό επίπεδο, αφού τα φορολογικά έσοδα -ειδικά αυτά που συνδέονται με την κατανάλωση- συρρικνώνονται διαρκώς.
Σε σχέση με τους πανηγυρισμούς για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας, η υποκρισία περισσεύει. Στην ουσία το ΔΝΤ συγχαίρει την ελληνική κυβέρνηση για την κατακρήμνιση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα και τη διάλυση των συλλογικών συμβάσεων. Στις 14 Μαΐου, που λήγει η μετενέργεια των μεγάλων κλαδικών συμβάσεων στον ιδιωτικό τομέα και χιλιάδες εργαζόμενοι θα κινδυνεύσουν να πληρώνονται με τον βασικό μισθό, η κυβέρνηση Σαμαρά και το ΔΝΤ θα μπορέσουν να πανηγυρίσουν κι άλλο, αφού η ανταγωνιστικότητα θεωρητικά θα αυξηθεί περαιτέρω, πάνω στα συντρίμμια της υποτίμησης της εργατικής δύναμης και της επιπλέον εξαθλίωσης της κοινωνίας. Όμως, ακόμα και αυτή η συσχέτιση ανταγωνιστικότητας τιμής και εργατικού κόστους αμφισβητείται έντονα, αφού για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα πρέπει να μειωθούν τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων, κάτι που όχι μόνο δεν συμβαίνει, αλλά οι ελληνικές επιχειρήσεις διατηρούν από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.
Όμως η έκθεση δεν σταματάει εδώ. Κάνει λόγο για την αναντιστοιχία της μείωσης μισθών με τη μη μείωση των τιμών και ρίχνει ευθύνες στη μη απελευθέρωση των επαγγελμάτων. Ακόμη και η Τράπεζα της Ελλάδος, στην Έκθεση του Διοικητή για το 2012, αναγνωρίζει ως αιτίες για τη μη μείωση των τιμών την ύπαρξη καρτέλ στο διανεμητικό εμπόριο (π.χ. σούπερ μάρκετ), την εκμετάλλευση της ολιγοπωλιακής διάρθρωσης κλάδων, των ενδο-ομιλικών συναλλαγών των πολυεθνικών και την επιβάρυνση από την έμμεση φορολογία. Η υποτιθέμενη απελευθέρωση των επαγγελμάτων όχι μόνο δεν αγγίζει κανένα από τα παραπάνω ζητήματα, αλλά, αντιθέτως, θα ευνοήσει τις συνθήκες για ακόμη μεγαλύτερη συγκέντρωση σε κλάδους -με ήδη μεγάλη προσφορά- όπως τα ταξί, τα κουρεία, τους φούρνους κ.λπ., με αποτέλεσμα το κλείσιμο πολλών ατομικών επιχειρήσεων και την αύξηση των τιμών.
Σε σχέση δε με τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, η παραδοχή του ΔΝΤ ότι απαιτείται νέο κούρεμα για να καταστεί βιώσιμο επαληθεύει ακόμα μία φορά τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι ούτε το PSI των Βενιζέλου - Παπαδήμου, ούτε η επαναγορά ομολόγων των Στουρνάρα - Σαμαρά είχαν κάποιο αποτέλεσμα. Γιατί, εν τέλει, αυτό που μετράει κυρίως για τη βιωσιμότητα του χρέους είναι η πολιτική που συνοδεύει το κούρεμα. Και η λιτότητα, προκαλώντας ύφεση, δεν δημιουργεί συνθήκες βιωσιμότητας.

Πηγή: Αυγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου