Του Ανδρέα Καρίτζη
Πριν από τρία περίπου τρία χρόνια μπήκε
στη ζωή μας το Μνημόνιο. Τότε, η κυρίαρχη αφήγηση έλεγε ότι αποτελεί
μια αναγκαία, σκληρή, αλλά παροδική θεραπεία του «άρρωστου» δημόσιου
τομέα. Ακούγαμε για την ελληνική ιδιαιτερότητα, το σουλούπωμα του
κράτους, τη γρήγορη έξοδο στις αγορές κ.ο.κ.
Μετά, ήρθε ένα μεσοπρόθεσμο και ένα δεύτερο Μνημόνιο. Η κυρίαρχη αφήγηση μίλαγε για την ανάγκη να μπει επιτέλους τάξη στην αποχαλινωμένη ελληνική κοινωνία, ακούσαμε ότι «όλοι μαζί τα φάγαμε», ότι ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας κ.ο.κ. Η επίθεση επεκτάθηκε
και στους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα.
Η παροδικότητα του Μνημονίου μετατράπηκε σε μια κατάσταση διαρκούς φόβου για τα χειρότερα. Η ζωή μας άρχισε να περιστρέφεται γύρω από την «αγωνία» για τη δόση, την τρομοκρατία για την έξοδο από το ευρώ και την απόλυτη καταστροφή από την οποία «σωζόμασταν» κάθε τόσο.
Οι πολίτες αντέδρασαν παρά την προπαγάνδα και την τρομοκρατία. Άλλοι από ένστικτο και άλλοι επειδή καταλάβαιναν πού πήγαινε το πράγμα. Ο λαϊκός παράγοντας εκφράστηκε με μεγαλειώδη τρόπο (πλατείες, 28η Οκτωβρίου, πανεργατικές απεργίες κ.ο.κ.), έριξε δύο κυβερνήσεις, έφερε τα πάνω κάτω στις εκλογές και έδωσε ένα σαφές μήνυμα ότι η βούληση της συντριπτικής πλειονότητας του λαού είναι εναντίον αυτής της πολιτικής.
Και τον Νοέμβριο του 2012 συνέβη μια τομή. Το οικονομικό-πολιτικό κατεστημένο αγνόησε τη βούληση του λαϊκού παράγοντα. Το 3ο μνημόνιο ήταν το πιο σκληρό. Το δημοκρατικό πολιτικό πλαίσιο που όριζε τους κανόνες της πολιτικής αντιπαράθεσης και της παρέμβασης του λαϊκού παράγοντα τα τελευταία 35 χρόνια ακυρώθηκε. Η μνημονιακή παράταξη έσπασε το δημοκρατικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο ο λαϊκός παράγοντας πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στη διαμόρφωση της πολιτικής είτε μέσω των εκλογών, είτε μέσω των κινηματικών εκδηλώσεών του (άρθρο 16, ασφαλιστικό). Το οικονομικό-πολιτικό κατεστημένο ακύρωσε μια άρρητη παραδοχή: αυτό έχει την ηγεμονία στην κοινωνία, αλλά αν η Αριστερά και το λαϊκό κίνημα πετύχουν την οργάνωση σοβαρών αντιστάσεων, το κατεστημένο έπαιρνε το μήνυμα και ανακαθόριζε την τακτική του έχοντας την «ευθύνη» για το σύνολο της κοινωνίας.
Έκτοτε ζούμε το μούδιασμα του λαϊκού παράγοντα, την αμηχανία μπροστά στη νέα κατάσταση. Την ίδια ώρα το ολιγαρχικο-μιντιακό-πολιτικό κατεστημένο, συνεπικουρούμενο από παρακρατικά και αντιδημοκρατικά στοιχεία, διαμόρφωνε ένα μπλοκ που είχε ως στόχο τη «συντεταγμένη» αποδιάρθρωση της αστικής δημοκρατίας. Ο κοινωνικός συσχετισμός μεταβλήθηκε εκ νέου με σημαντική προσχώρηση στρωμάτων στην αντιδημοκρατική και εμφυλιοπολεμική ρητορική, σταθεροποιώντας προσωρινά τη μνημονιακή παράταξη.
Τον Ιούλιο του 2013, ακόμη ένα Μνημόνιο πρόκειται να ψηφιστεί από μια Βουλή που έχει καταρρακωθεί, με την ΕΡΤ κλειστή, τις αντιστάσεις να έχουν αναζωπυρωθεί και την απελπισία για χιλιάδες οικογένειες να βαράει κόκκινο. Τώρα πια τα Μνημόνια δεν τα ακολουθεί μια αφήγηση, αλλά η «πυγμή» της εξουσίας: η ολοσχερής αναδόμηση της ελληνικής κοινωνίας έχει μπει στην τελική της φάση, τα πολλά λόγια περιττεύουν. Αν ό,τι ξέραμε να κάνουμε ως Αριστερά και λαϊκό κίνημα φαίνεται να μην είναι αρκετό πλέον, αν η δημοκρατία είναι πολύ επικίνδυνη για τους ισχυρούς ώστε να είναι στοιχειωδώς ανεκτή, τότε τίθεται σε όλους μας επιπλέον ένα καθήκον: δίπλα στον ανένδοτο πολιτικό αγώνα για την ανατροπή της μνημονιακής παράταξης από την κυβέρνηση και τους κοινωνικούς αγώνες για την αναχαίτιση της κυβερνητικής πολιτικής, πρέπει να βρούμε τους τρόπους να συγκροτήσουμε ένα λαϊκό μέτωπο υπεράσπισης στοιχειωδών αξιών όπως η δημοκρατία, η ελευθερία, η λαϊκή κυριαρχία και η αξιοπρέπεια. Αξίες που ενώνουν σε ένα βαθύτερο επίπεδο τις λαϊκές τάξεις που προσπαθεί να διχάσει η μνημονιακή παράταξη.
Οφείλουμε να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο ιδεών και πρακτικών που ενσωματώνει την υπαρξιακή ανάγκη των πολιτών για συνεκτικό νόημα και το λαϊκό αίτημα για σταθερότητα και ασφάλεια παρά τις υλικές δυσκολίες. Να μιλήσουμε για τη λογική της Αριστεράς, τη λογική της συνεργατικότητας, της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας και των αναγκών όχι ως κάτι αφηρημένο και «παράξενο», αλλά ως μια γενίκευση αυτού που ήδη κάνουμε και θεωρούμε ενάρετο στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις μας.
Ο αγώνας για την ανατροπή της απολυταρχίας της αγοράς και την ανάσχεση του φασισμού βασίζεται και στη δυνατότητα της Αριστεράς να εκπονήσει, να προτάξει και να πραγματώσει μια εναλλακτική αντίληψη για τη ζωή και την κοινωνία -βγαλμένη μέσα από το ίδιο το βίωμα των λαϊκών τάξεων- πλάι στο αυστηρά πολιτικό της πρόγραμμα και την κινηματική της δράση.
https://www.avgi.gr
Μετά, ήρθε ένα μεσοπρόθεσμο και ένα δεύτερο Μνημόνιο. Η κυρίαρχη αφήγηση μίλαγε για την ανάγκη να μπει επιτέλους τάξη στην αποχαλινωμένη ελληνική κοινωνία, ακούσαμε ότι «όλοι μαζί τα φάγαμε», ότι ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας κ.ο.κ. Η επίθεση επεκτάθηκε
και στους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα.
Η παροδικότητα του Μνημονίου μετατράπηκε σε μια κατάσταση διαρκούς φόβου για τα χειρότερα. Η ζωή μας άρχισε να περιστρέφεται γύρω από την «αγωνία» για τη δόση, την τρομοκρατία για την έξοδο από το ευρώ και την απόλυτη καταστροφή από την οποία «σωζόμασταν» κάθε τόσο.
Οι πολίτες αντέδρασαν παρά την προπαγάνδα και την τρομοκρατία. Άλλοι από ένστικτο και άλλοι επειδή καταλάβαιναν πού πήγαινε το πράγμα. Ο λαϊκός παράγοντας εκφράστηκε με μεγαλειώδη τρόπο (πλατείες, 28η Οκτωβρίου, πανεργατικές απεργίες κ.ο.κ.), έριξε δύο κυβερνήσεις, έφερε τα πάνω κάτω στις εκλογές και έδωσε ένα σαφές μήνυμα ότι η βούληση της συντριπτικής πλειονότητας του λαού είναι εναντίον αυτής της πολιτικής.
Και τον Νοέμβριο του 2012 συνέβη μια τομή. Το οικονομικό-πολιτικό κατεστημένο αγνόησε τη βούληση του λαϊκού παράγοντα. Το 3ο μνημόνιο ήταν το πιο σκληρό. Το δημοκρατικό πολιτικό πλαίσιο που όριζε τους κανόνες της πολιτικής αντιπαράθεσης και της παρέμβασης του λαϊκού παράγοντα τα τελευταία 35 χρόνια ακυρώθηκε. Η μνημονιακή παράταξη έσπασε το δημοκρατικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο ο λαϊκός παράγοντας πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στη διαμόρφωση της πολιτικής είτε μέσω των εκλογών, είτε μέσω των κινηματικών εκδηλώσεών του (άρθρο 16, ασφαλιστικό). Το οικονομικό-πολιτικό κατεστημένο ακύρωσε μια άρρητη παραδοχή: αυτό έχει την ηγεμονία στην κοινωνία, αλλά αν η Αριστερά και το λαϊκό κίνημα πετύχουν την οργάνωση σοβαρών αντιστάσεων, το κατεστημένο έπαιρνε το μήνυμα και ανακαθόριζε την τακτική του έχοντας την «ευθύνη» για το σύνολο της κοινωνίας.
Έκτοτε ζούμε το μούδιασμα του λαϊκού παράγοντα, την αμηχανία μπροστά στη νέα κατάσταση. Την ίδια ώρα το ολιγαρχικο-μιντιακό-πολιτικό κατεστημένο, συνεπικουρούμενο από παρακρατικά και αντιδημοκρατικά στοιχεία, διαμόρφωνε ένα μπλοκ που είχε ως στόχο τη «συντεταγμένη» αποδιάρθρωση της αστικής δημοκρατίας. Ο κοινωνικός συσχετισμός μεταβλήθηκε εκ νέου με σημαντική προσχώρηση στρωμάτων στην αντιδημοκρατική και εμφυλιοπολεμική ρητορική, σταθεροποιώντας προσωρινά τη μνημονιακή παράταξη.
Τον Ιούλιο του 2013, ακόμη ένα Μνημόνιο πρόκειται να ψηφιστεί από μια Βουλή που έχει καταρρακωθεί, με την ΕΡΤ κλειστή, τις αντιστάσεις να έχουν αναζωπυρωθεί και την απελπισία για χιλιάδες οικογένειες να βαράει κόκκινο. Τώρα πια τα Μνημόνια δεν τα ακολουθεί μια αφήγηση, αλλά η «πυγμή» της εξουσίας: η ολοσχερής αναδόμηση της ελληνικής κοινωνίας έχει μπει στην τελική της φάση, τα πολλά λόγια περιττεύουν. Αν ό,τι ξέραμε να κάνουμε ως Αριστερά και λαϊκό κίνημα φαίνεται να μην είναι αρκετό πλέον, αν η δημοκρατία είναι πολύ επικίνδυνη για τους ισχυρούς ώστε να είναι στοιχειωδώς ανεκτή, τότε τίθεται σε όλους μας επιπλέον ένα καθήκον: δίπλα στον ανένδοτο πολιτικό αγώνα για την ανατροπή της μνημονιακής παράταξης από την κυβέρνηση και τους κοινωνικούς αγώνες για την αναχαίτιση της κυβερνητικής πολιτικής, πρέπει να βρούμε τους τρόπους να συγκροτήσουμε ένα λαϊκό μέτωπο υπεράσπισης στοιχειωδών αξιών όπως η δημοκρατία, η ελευθερία, η λαϊκή κυριαρχία και η αξιοπρέπεια. Αξίες που ενώνουν σε ένα βαθύτερο επίπεδο τις λαϊκές τάξεις που προσπαθεί να διχάσει η μνημονιακή παράταξη.
Οφείλουμε να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο ιδεών και πρακτικών που ενσωματώνει την υπαρξιακή ανάγκη των πολιτών για συνεκτικό νόημα και το λαϊκό αίτημα για σταθερότητα και ασφάλεια παρά τις υλικές δυσκολίες. Να μιλήσουμε για τη λογική της Αριστεράς, τη λογική της συνεργατικότητας, της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας και των αναγκών όχι ως κάτι αφηρημένο και «παράξενο», αλλά ως μια γενίκευση αυτού που ήδη κάνουμε και θεωρούμε ενάρετο στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις μας.
Ο αγώνας για την ανατροπή της απολυταρχίας της αγοράς και την ανάσχεση του φασισμού βασίζεται και στη δυνατότητα της Αριστεράς να εκπονήσει, να προτάξει και να πραγματώσει μια εναλλακτική αντίληψη για τη ζωή και την κοινωνία -βγαλμένη μέσα από το ίδιο το βίωμα των λαϊκών τάξεων- πλάι στο αυστηρά πολιτικό της πρόγραμμα και την κινηματική της δράση.
https://www.avgi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου