Αυγουστιάτικη νηνεμία πριν τις φθινοπωρινές θύελλες

Οι ήσυχες μέρες του Αυγούστου θα κρατήσουν πολύ λίγο για την κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί απολαμβάνουν μία και μοναδική εβδομάδα διακοπών για να εκπέμψουν μήνυμα διαρκούς εγρήγορσης και οι βουλευτές πηγαίνουν από πανηγύρι σε πανηγύρι στις εκλογικές τους περιφέρειες για να πιάσουν το σφυγμό των ψηφοφόρων. Επιστρέφοντας, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τη δυστυχία των αριθμών (το πρόγραμμα δεν βγαίνει με τίποτα) και την κοινωνική δυσφορία για την ασταμάτητη κάθοδο που, ποιος ξέρει αν και πώς, θα θα εκδηλωθεί κάποια στιγμή. 
Γράφει η Αγγελική Σπανού
To θανάσιμο άλμα του 19χρονου από το τρόλεϊ θύμισε και στο πολιτικό σύστημα ότι υπάρχουν ασύμμετρες μεταβλητές που δεν μπορούν να προβλεφθούν από τους γκουρού του πολιτικού μάρκετινγκ. Αυτό που οπωσδήποτε μπορεί να εκτιμηθεί είναι ότι με την επιστροφή της Τρόικας στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο θα ανοίξει ένας νέος κύκλος πολιτικής έντασης με άγνωστη έκβαση.
Το καλό σενάριο για την κυβέρνηση είναι να μην εκδηλωθούν ανεξέλεγκτες κοινωνικές εντάσεις, να επιτευχθεί όπως όπως πρωτογενές πλεόνασμα στο τέλος του 2013, να δρομολογηθεί μια γενναία ρύθμιση για το εφιαλτικό ελληνικό χρέος μετά τις γερμανικές εκλογές και να αξιοποιηθεί επικοινωνιακά η ελληνική προεδρία της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2014 ώστε, ακόμη και αν γίνουν εθνικές εκλογές τον επόμενο Μάιο, μαζί με τις ευρωεκλογές, να έχουν να πουν κάτι θετικό στο εκλογικό σώμα τα κόμματα της συμπολίτευσης που προσβλέπουν, παράλληλα, στη διόγκωση των εσωτερικών αντιθέσεων του ΣΥΡΙΖΑ.
Το κακό σενάριο για την κυβέρνηση είναι να κλονιστεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία σε μια από τις κρίσιμες ψηφοφορίες του φθινοπώρου. Είτε με την ψηφοφορία, τον Οκτώβριο εκτός απροόπτου, του νέου μεσοπρόθεσμου προγράμματος που θα φτάνει μέχρι το 2017. Είτε με την ψήφιση, επίσης τον Οκτώβριο, του προϋπολογισμού για το 2014 που θα έχει χαρακτηριστικά ψήφου εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση. Είτε με την έγκριση ενός νέου μνημονίου, εάν συμφωνηθεί νέο δάνειο (που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στο τραπέζι).
Είτε ακόμη με την ψηφοφορία για κάποια επώδυνη ρύθμιση όπως είναι η άρση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας που μεθοδεύεται και προκαλεί αντιδράσεις διψήφιου αιρθμού βουλευτών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ενας παλιός κοινοβουλευτικός κανόνας λέει ότι κυβερνήσεις δεν πέφτουν όταν υπάρχει ο φόβος της λίστας (μέχρι το Δεκέμβριο θα ισχύει η λίστα εφόσον γίνουν εκλογές). Αλλά σε μια συγκυρία τέτοιας αταξίας, οι εξαιρέσεις είναι σημαντικότερες από τους κανόνες.
Εάν χαθεί η δεδηλωμένη, είναι προφανές ότι θα ασκηθούν ισχυρές πιέσεις για ένα άλλο σχήμα με το οποίο θα φτάσουμε μέχρι τις ευρωεκλογές. Και η μέγγενη των πιέσεων θα σφίξει και γύρω από τον Φώτη Κουβέλη που κάποιοι πιστεύουν ότι θα μπορούσε να εξετάσει τη συμμετοχή του σε μια οικουμενική κυβέρνηση εφόσον υπάρξει αλλαγή πρωθυπουργού και υπουργού Οικονομικών. Αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο πρωθυπουργός Α. Σαμαράς θα δεχθεί να κάνει ό,τι έκανε ο ΓΑΠ παραδίδοντας στον Λουκά Παπαδήμο.
Για τους εταίρους και πιστωτές δεν υπάρχει σενάριο εκλογών εδώ πριν από τις ευρωεκλογές του προσεχούς Μαίου. Εάν προκύψει πολιτικό ατύχημα, θα απαιτήσουν πολιτική σταθερότητα για όλο το διάστημα που θα συζητείται το έμμεσο κούρεμα του ελληνικού χρέους και η κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών. Και βέβαια θα απειλήσουν με διακοπή της χρηματοδότησης και πάγωμα κάθε άλλης διαδικασίας για τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης εφόσον η απαίτησή τους δεν βρει ανταπόκριση.
Καθόλου τυχαία ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος λέει συχνά το τελευταίο διάστημα ότι πρέπει η Τρόικα να αναλάβει τις ευθύνες της και να μην παίζει με την πολιτική σταθερότητα. Και εννοεί ότι η κυβέρνηση θα σηκώσει μπαϊράκι εναντίον των δανειστών εάν διαπιστώσει ότι εκμετρά το ζην.
Στο Μέγαρο Μαξίμου και στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν ήδη ότι το περίφημο κούρεμα θα είναι απλώς ένας συνδυασμός μείωσης επιτοκίων, επιμήκυνης των δανείων, επιστροφής κερδών κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα και μετακύλισης ενός ποσού της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών στον ΕΣΜ. Γνωρίζουν επίσης ότι η αγορά θα παραμείνει σε ασφυξία και ότι ο χρονικός ορίζοντας εξόδου στις αγορές είναι άδηλος. Επομένως, το αστείο με το success story παρατραβάει χωρίς λόγο. Το 15% των επαγγελματιών στο χώρο της εστίασης έριξαν τις τιμές μετά τη μείωση του ΦΠΑ από το 23% στο 13% και καλά νέα για τα δημόσια οικονομικά δεν έρχονται από πουθενά.
Από τη Θεσσαλονίκη, όπου θα ανέβουν για τη Διεθνή Εκθεση, στις 7 και 8 Σεπτεμβρίου, οι Α. Σαμαράς και Ευ. Βενιζέλος αναμένεται να ανακοινώσουν την προγραμματική συμφωνία των κομμάτων τους που υποτίθεται ότι θα είχε δημοσιοποιηθεί πριν από το σχηματισμό της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Το ενδιαφέρον είναι ότι, όπως όλα δείχνουν, θα αναφέρονται στη «μεταμνημονιακή εποχή», δηλαδή στο διάστημα μετά την εκταμίευση της τελευταίας δόσης, που με βάση το τρέχον πρόγραμμα θα δοθεί τον Ιούλιο του 2014. Με άλλα λόγια, θα καταθέσουν την προεκλογική τους ατζέντα.
Το γεγονός ότι θα είναι κοινή αυτή η ατζέντα για τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ πυροδοτεί διάφορα σενάρια για το ποιοι θα χωρέσουν τελικά στη «Νέα Ελλάδα» του Αντώνη Σαμαρά. Βεβαιότητες δεν υπάρχουν, ούτε καν για τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα του οποίου την αντικατάσταση προνήγγειλε ο βουλευτής της ΝΔ Νικήτας Κακλαμάνης χωρίς να ενοχληθεί από τα κεντρικά γραφεία του κόμματός του.

 http://tvxs.gr