Της Στέφανι Μπλάκενμπεργκ από τη Guardian.
Το νέο σχέδιο του προϋπολογισμού -το οποίο παραμένει προς το παρόν ένα εκτελεστικό σχέδιο που πρόκειται να τεθεί στη Βουλή- έχει επίσης εκληφθεί ως νίκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση με το σκεπτικό ότι οποιαδήποτε συμφωνία ήταν καλύτερη από μια επανάληψη των αποτυχημένων διαπραγματεύσεων του περασμένου Νοέμβρη. Αυτό μπορεί να ισχύει βραχυπρόθεσμα, ωστόσο θα είναι πολύ λιγότερο σαφές αν ξεπεράσουμε το επιπόλαιο συναίσθημα ευφορίας των εορτασμών των
ημερών που ακολούθησαν.
Για να μιλήσουμε οικονομικά, η ολονύκτια αντιπαράθεση ανάμεσα στις φατρίες που τάσσονται υπέρ της λιτότητας και σε αυτές που τάσσονται κατά, με τη Γερμανία να παίζει με άνεση τον ρόλο του πλοιάρχου, ήταν ακριβώς αυτό που λέμε "πολύ κακό για το τίποτα". Ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. δεν είναι τίποτα περισσότερο απο χαρτζιλίκι, που χορηγείται από τα κράτη μέλη σε έναν υπερεθνικό οργανισμό, που αυτή την στιγμή λειτουργεί πυροσβεστικά σε μία υπαρξιακή κρίση του πιο φιλόδοξου σχεδίου της, δηλαδή της ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης (ΟΝΕ). Και ακόμη εκκρεμεί το να συμφωνηθεί εκ των προτέρων το πώς αυτό το χαρτζηλίκι θα αναδιανεμηθεί στα κράτη μέλη.
Πράγματι, είναι η πρώτη φορά που οι πραγματικές περικοπές -κυρίως σε διασυνοριακά πρότζεκτ υποδομών- έχουν συμφωνηθεί και θα πληγώσουν εκείνους που επηρεάζονται άμεσα. Όμως, κοιτάζοντας την ευρύτερη εικόνα ενός προϋπολογισμού της Ε.Ε. που δεν ξεπερνά το 1% του εθνικού ακαθάριστου εισοδήματος της περιοχής, αντιλαμβανόμαστε πως η νίκη των γερακιών της λιτότητας έναντι των περιστεριών θα μετρηθεί σε πέννες και όχι σε λίρες, με την σημασία της τελικά να είναι ιδεολογική και πολιτική. Κάνοντας τη σύγκριση, ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός των ΗΠΑ είναι κοντά στο 20% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος και οι εθνικοί προϋπολογισμοί πολλών κρατών μελών της Ε.Ε. είναι κοντά στο μισό του ΑΕΠ σε τιμές αγοράς.
Κυριότερα, η πραγματική μάχη επί του ρόλου των κρατών μελών στην προώθηση της ιδέας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης λαμβάνει χώρα αλλού. Στο επίκεντρό της βρίσκεται το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό σύμφωνο, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου του 2013. Αυτό κατά συνέπεια εμποδίζει τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης από το να δανειστούν για οποιονδήποτε λόγο πέρα από ένα ιστορικά χαμηλό επίπεδο χρέους προς ΑΕΠ. Αν η ΟΝΕ ή οποιοδήποτε από τα κράτη - μέλη χτυπηθεί από μαζική ανεργία, μια οικολογική κρίση τεράστιων διαστάσεων, από έναν πόλεμο ή μια εισβολή από εξωγήινους, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να παραμερίσουν και να αφήσουν τον ιδιωτικό τομέα να επιλύσει το πρόβλημα.
Με μια πιο προσεκτική ματιά η πολιτική βάση για την ιδεολογική αυτή νίκη, λόγω της υποτιθέμενης λογικής της λιτότητας έναντι του παραλόγου της δημόσιας σπατάλης, φαίνεται επίσης εύθραυστη. Η Άνγκελα Μέρκελ της Γερμανίας μπορεί να έχει καταφέρει, για άλλη μια φορά, να θεωρείται ένα αδιαμφισβήτητο "γεράκι" ταγμένο υπέρ της λιτότητας, και βασική δύναμη της Ε.Ε., και την ίδια ώρα να ισχυροποιεί τη θέση αξιοπιστίας της εντός γερμανικών συνόρων.
Ωστόσο, είναι αντιμέτωπη με μια ανηφορική μάχη στις γερμανικές εκλογές τον Σεπτέμβρη. Την ώρα που το Χριστιανοδημοκρατικό της κόμμα παραμένει το ισχυρότερο, ο εταίρος του συνασπισμού, το Ελεύθερος Δημοκρατικό Κόμμα, οδεύει προς την πολιτική του κατάρρευση. Η Μέρκελ κατά συνέπεια ρισκάρει να χάσει τις εκλογές, εκτός και αν συμφωνήσει με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Ο Φρανσουά Ολάντ είναι προς το παρόν ματαιωμένος, δεν κατάφερε να διαμορφώσει μια αρκετά ισχυρή συμμαχία με την Ισπανία και την Ιταλία υπέρ της ανάπτυξης και κατά της λιτότητας. Αυτό οφείλεται κυρίως σε προσωρινούς παράγοντες, με τον Μάριο Μόντι στην Ιταλία να έχει ως επίκεντρο τις εκλογές, και τον Μαριάνο Ραχόι στην Ισπανία να βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα σκάνδαλο διαφθοράς. Οι μαχητικές στρατηγικές που προέκυψαν ανάμεσα στη Γερμανία και τη Γαλλία το Σαββατοκύριακο μπορεί να επανασχεδιαστούν σύντομα. Με τα χέρια της Μέρκελ δεμένα με τις γερμανικές εκλογές, ο Ολάντ θα κερδίσει έδαφος για ελιγμούς. Στο πλαίσιο αυτό, ο Ντέιβιντ Κάμερον είναι πιθανό να μην είναι τίποτα περισσότερο από ένας παραδοσιακά τακτικός σύμμαχος της Μέρκελ, που θεωρείται χρήσιμος τη μια μέρα και την επόμενη απορρίπτεται.
Ακόμη και αν εγκριθεί ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της Ε.Ε. με αυτή του τη μορφή ή κάποια άλλη από το Ευρωκοινοβούλιο, οι περικοπές που πέτυχαν είναι οικονομικά ασήμαντες αν κοιτάξει κανείς τη μεγαλύτερη εικόνα. Πολιτικά τίποτα δεν έχει επιλυθεί, ο διχασμός ανάμεσα σε Βορρά και Νότο στην Ε.Ε. και την ΟΝΕ αυξάνεται και ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. είναι θλιβερά ανεπαρκής ώστε να αρχίσει καν να αντιμετωπίζει τις υποκείμενες μακροοικονομικές ανισορροπίες και τις κοινωνικο-οικονομικές εντάσεις. Η ιδεολογική θριαμβολογία, όταν γίνεται για ψίχουλα, είναι ένα θλιβερό υποκατάστατο για τη σοβαρή συζήτηση που εκκρεμεί σχετικά με τις βαθιές ρήξεις στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
* Η Stephanie Blankenburg είναι καθηγήτρια Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας στο SOAS του Λονδίνου
Πηγή: Η Αυγή/ Left.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου