Εδώ και αρκετές μέρες παρακολουθούμε το νέο κύκλο επεισοδίων της «στρατηγικής της έντασης» που σκηνοθετεί ο Αντώνης Σαμαράς και η τρικομματική του, στο πλαίσιο του οποίου τον ρόλο του «άνομου» παίζουν τα εργατικά συνδικάτα ή στην εκσυγχρονιστική «αργκό», οι περίφημες «συντεχνίες».
Βασικό ζήτημα για αρχή είναι να ορίσουμε τί ακριβώς είναι η «συντεχνία». Στη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα, ως τέτοια θα μπορούσε να οριστεί μία ένωση ατόμων, η οποία με οργανωμένο συλλογικό τρόπο παρεμβαίνει για να προασπίσει τα κοινά συμφέροντα των μελών της απέναντι σε άλλες ομάδες, αλλά και το κράτος. Γιατί έχει σημασία ένας ορισμός της «συντεχνίας»; Για να γίνει σαφές, ότι ως «συντεχνία» δεν μπορεί να ορίζονται μόνο τα συνδικάτα, αλλά διάφορες οργανωμένες ομάδες, από τις εργοδοτικές ενώσεις και τα επιμελητήρια παντός είδους μέχρι τους σύνδεσμους οπαδών.
Στον εκσυγχρονιστικό λόγο οι «συντεχνίες» έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά. Πρώτον, αντιμετωπίζονται με ένα αρνητικό πρόσημο, αφού στην ουσία παρουσιάζονται ως αυτές οι ομάδες που προασπίζονται τα συμφέροντα των μελών τους εις βάρος του κοινού συμφέροντος μιας κοινωνίας. Όλοι οι υπόλοιποι που δεν είναι μέλη της «συντεχνίας», καλούνται να πληρώσουν για να
μπορέσει μια κοινωνική ομάδα να εξακολουθεί να απολαμβάνει τα κεκτημένα της. Και ειδικά σε περίοδο τόσο βαθιάς κρίσης, το παραπάνω χαρακτηριστικό λαμβάνει ακόμη πιο αρνητικό πρόσημο. Δεύτερον, ταυτίζονται αποκλειστικά με τα εργατικά συνδικάτα με αποτέλεσμα οι «συντεχνίες» να αποτελούνται από εργαζόμενους πάσης φύσεως που δεν θέλουν να μοιραστούν με την υπόλοιπη κοινωνία τις θυσίες σε καιρό κρίσης, αλλά, αντίθετα, θέλουν να πληρώσουν οι άλλοι, οι πιο αδύναμοι, τα δικά τους κεκτημένα. «Συντεχνίες» στην εκσυγχρονιστική γλώσσα, δεν είναι ούτε ο ΣΕΒ, ούτε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, ούτε η Ελληνική Ένωση Εφοπλιστών.
Το «γιατί» δεν αποτελούν οι παραπάνω «συντεχνία», και αποτελούν οι εργαζόμενοι, είναι πρόδηλο. Το ιδεολογικό «κατασκεύασμα» της συντεχνίας δεν θέλει να περιγράψει γενικά και αόριστα ομάδες πίεσης και υπεράσπισης συμφερόντων που βλάπτουν το «κοινό καλό», αλλά στοχεύει τη συλλογική έκφραση των εργαζομένων, που έχει κάθε λόγο να τρομάζει το σύστημα, ειδικά σε περίοδο τέτοιας κρίσης. Στο νεοφιλελευθερισμό, οι επιχειρηματίες αντιμετωπίζονται ως μία οικουμενική τάξη που το συμφέρον της αντικατοπτρίζει και το συμφέρον της κοινωνίας, όπως έχει γράψει στην Αυγή ο Ε. Τσακαλώτος1, επομένως «συντεχνίες» είναι αυτοί που αντιστρατεύονται τα συμφέροντα του κεφαλαίου και επομένως της κοινωνίας! Τόσο απλά!
Όμως όταν αναφερόμαστε σε πραγματικά δεδομένα, ποιος ειλικρινά από τους νεοφιλελεύθερους διανοούμενους και επιφυλλιδογράφους μπορεί να ισχυριστεί ότι σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό της «συντεχνίας», οι τράπεζες δεν αποτελούν μία τέτοια, και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό σε σχέση με τα «κεκτημένα» των εργαζομένων; Ή αντίστοιχα, το εφοπλιστικό κεφάλαιο με τις δεκάδες φοροαπαλλαγές, δεν πιέζει ασφυκτικά να μην πληρώσει φόρους, για να διατηρήσει τα δικά του κεκτημένα, φορτώνοντας το βάρος στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους;
Σε μία νεωτερική κοινωνία, είναι αυτονόητο ότι θα υπάρχουν ομάδες συμφερόντων παντός τύπου. Η δύναμή τους αλλά και το κόστος στο οποίο θα υποβάλλουν τις άλλες ομάδες εξαρτάται από τη θέση τους στον κοινωνικό καταμερισμό εργασίας και τους υπάρχοντες συσχετισμούς. Και σε καιρούς καπιταλισμού, και μάλιστα αυτού του τύπου που ζούμε σήμερα, μάλλον θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι οι επιχειρηματικές ομάδες συμφερόντων είναι εξαιρετικά πιο επιζήμιες από τους εργαζόμενους για την πλειοψηφία της κοινωνίας.
Και μία απαραίτητη κουβέντα για τη «συντεχνία» στο Μετρό. Το ΔΝΤ σε μία έκθεση του για την Ελλάδα, ανέφερε ρητά ότι οι μισθοί στον δημόσιο τομέα πρέπει να μειωθούν, όχι μόνο για δημοσιονομικούς λόγους, αλλά και για να δοθεί ένα σήμα μείωσης μισθών και στον ιδιωτικό τομέα. Αντίστοιχα επιχειρήματα έχουν αναφερθεί σε εκθέσεις τραπεζών και του ΙΟΒΕ. Ο αγώνας της «συντεχνίας των εργαζομένων στο Μετρό και τις μεταφορές» ήταν ένας αγώνας και για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους, αλλά και για όλη την χειμαζόμενη κοινωνία, και αυτό το είχε συνειδητοποιήσει η κυβέρνηση ακόμη και σε μία περίπτωση που δεν θα το συνειδητοποιούσε κανείς εργαζόμενος τη στιγμή εκείνη.
________________
1. «Το βρώμικο μυστικό στην καρδιά του μνημονιακού μπλοκ», Αυγή, 15/4/2012
_________________
*Ο Γ. Σακελλαρίδης είναι οικονομολόγος.
http://www.avgi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου