Ευτυχισμένο το 2042...

Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου

Το χρονοδιάγραμμα της ελληνικής τραγωδίας διαθέτει μια συμβατική ημερομηνία λήξης. Το 2042, οπότε και -θεωρητικά μόνο- θα έχει αποπληρωθεί το τελευταίο ευρώ του σημερινού, κρατικοποιημένου πλέον, ελληνικού χρέους. Στην πλειοδοσία των απαισιόδοξων ευχών με τις οποίες υποδέχθηκε η λαϊκή (και δημοσιογραφική) θυμοσοφία το δυσοίωνο 2013 («Ευτυχισμένο το 2014... το 2017... το 2022») μπορεί να προστεθεί η πιο απαισιόδοξη απʼ όλες: «Ευτυχισμένο το 2042».
Από μια άποψη μπορεί να αποδειχθεί αρκετά ρεαλιστική ευχή, αν και εφιαλτική. Η εφαρμογή των ελληνικών Μνημονίων, μαζί με το πανευρωπαϊκό «Μνημόνιο» που θεσπίζεται στην Ευρωζώνη, καθιστώντας αιώνιο δόγμα τη λιτότητα, δημιουργεί κυριολεκτικά μια χαμένη γενιά, που κατά συνθήκην αντιστοιχεί στα 30 χρόνια μέχρι το 2042. Χαμένη παραγωγικά, οικονομικά, κοινωνικά. Χαμένη και πολιτικά, αν υπολογίσει κανείς το πολιτικό «Μνημόνιο» που συνοδεύει το δόγμα του σοκ, περιορίζοντας δραστικά την εθνική κυριαρχία και καθιστώντας διακοσμητική τη δημοκρατική διαδικασία.
Το χειρότερο είναι πως η προώθηση του πολιτικού «Μνημονίου» από την ηγετική ελίτ της Ε.Ε. είναι ανοικτή σε δύο εφιαλτικές προοπτικές: πρώτον, στην εξοικείωση της «χαμένης γενιάς» με τη σταδιακή επιβολή ενός όλο και αυταρχικότερου μοντέλου διακυβέρνησης που θα την εξωθεί στην παραίτηση από κάθε εκδοχή πολιτικής. Και, δεύτερον, στη διοχέτευση της δυσφορίας και του κοινωνικού θυμού σε μια αντι-πολιτική, φασίζουσα ή ανοικτά φασιστική «εναλλακτική» πολιτική. Οι υποδοχείς μιας τέτοιας εκτροπής είναι ήδη παρόντες ανάμεσά μας -με κορυφαία περίπτωση την ελληνική Χρυσή Αυγή- και σε μια επικίνδυνη αλληλεπίδραση με τις επίσημες ευρωπαϊκές ελίτ, όσο κι αν αυτές υποδύονται τους διώκτες της Ακροδεξιάς.
(Μια ανύποπτη εκδοχή αυτής της μη μετρήσιμης ιδεολογικής διολίσθησης της χαμένης γενιάς δίνει η υπόγεια, αλλά τεράστια επιτυχία μιας ελληνικής παρωδίας του γνωστού παγκόσμιου σουξέ Gangnam style. Μπορεί το κορεάτικο τραγούδι του PSY να έχει προ πολλού ξεπεράσει το 1 δισ. αναμεταδόσεις διεθνώς, ωστόσο η ελληνική διασκευή HEROpaides style μετράει ήδη πάνω από 800.000 αναμεταδόσεις. Οι ελληνικοί στίχοι είναι μια απλοϊκή εκδοχή του κλισέ «τα τρώνε οι πολιτικοί, πεινάει ο λαός» και οι δημιουργοί της διασκευής, η οποία συνοδεύεται από ένα εντυπωσιακό για ερασιτεχνική παραγωγή βίντεο κλιπ, είναι μια ομάδα νέων που κάνουν σατιρική εκπομπή η οποία μεταδίδεται σε δεκάδες περιφερειακούς σταθμούς. Η ψυχή της σατιρικής ομάδας, ο Γιάγκος Ραυτόπουλος, στις παραμονές των εκλογών του Μαΐου κάλεσε τους νεαρούς fan του να τον υπερψηφίσουν ως υποψήφιο των «Ανεξάρτητω Ελλήνων» με κήρυγμα «κατά του Μνημονίου, αλλά υπέρ της Ελλάδας και της Ορθοδοξίας». Στις εκλογές του 2009 ήταν υποψήφιος με το ΛΑΟΣ. Το επόμενο βήμα του είναι προς το παρόν άγνωστο...)
Πώς, λοιπόν, κινείται η υποψήφια «χαμένη γενιά» των Μνημονίων, είναι κάτι μετριέται μόνο εν μέρει στις δημοσκοπήσεις. Το ισοζύγιο ευφορίας- δυσφορίας είναι σαφές προς τα πού κλίνει, αλλά δεν είναι διόλου σαφές το ιδεολογικό του περιεχόμενο και η πολιτική του ροπή. Κυριαρχεί μάλλον η έλλειψη προσδοκιών από την πολιτική γενικώς.
Αλλά αυτό είναι ένα πεδίο πρωτόλειου ριζοσπαστισμού στο οποίο ψαρεύουν πολλοί. Ψαρεύει ακόμη και η ηγεσία της Ν.Δ., ιδιαίτερα ο σκληρός περί τον πρωθυπουργό πυρήνας της, ο οποίος βλέπει μακροπρόθεσμα ευκαιρίες ανασύνθεσης και αναβάπτισης σε ένα τοπίο γενικής κατάρρευσης του αστικού μπλοκ, ακόμη κι αν η κατάρρευση αυτή αφορά τους πολύτιμους κυβερνητικούς εταίρους, ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ. Στο ίδιο πεδίο, πολύ περισσότερο, ψαρεύει η νεοναζιστική Χρυσή Αυγή που τολμά παραβιάσεις του πολιτικού πρωτοκόλλου (χαρακτηριστική η επίθεση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας), οι οποίες πιθανότατα κάθε άλλο παρά αποδοκιμάζονται από τους νέους ανθρώπους.
Αυτές οι βαθύτερες διεργασίες στο σώμα της κοινωνίας, και ιδιαίτερα στη νέα γενιά της ανεργίας άνω του 50%, του μισθού των 400 ευρώ, της επισφαλούς απασχόλησης, του part time, της μετανάστευσης και του εργάσιμου βίου χωρίς χρονολογία λήξης, είναι αδύνατο να βρουν ενστικτωδώς και αυθορμήτως μια προοδευτική, αριστερή, ριζοσπαστική διέξοδο. Χρειάζονται απαντήσεις και επί της πολιτικής συγκυρίας και επί της στρατηγικής. Για παράδειγμα, η υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ριχτεί άπλετο αριστερό φως σε όλο το φάσμα της κρίσης και να αποκαλυφθούν όλοι οι συντελεστές της. Να αναδειχθεί πώς οι αλαζόνες και ανήθικοι αστοί πολιτικοί υπηρέτησαν τυφλά μια τυχοδιωκτική εγχώρια επιχειρηματική ελίτ, εκχώρησαν τη χώρα στους πιστωτές της και μετέτρεψαν τον παραγωγικό ανθό της σε υποζύγια χρέους, υλοποιώντας το πιο αδίστακτο ταξικό σχέδιο. Αν ο πυρήνας αυτής της «αποκάλυψης» χαθεί μέσα στο δαιδαλώδες πρωτόκολλο της κοινοβουλευτικής και δικαστικής γραφειοκρατίας, είναι μάλλον απίθανο να βρει τον δρόμο για τα ζαλισμένα μυαλά της «χαμένης γενιάς», τους μελλοντικούς απόμαχους του 2042...
Το πώς κινείται η υποψήφια «χαμένη γενιά» των Μνημονίων είναι κάτι που μετριέται μόνο εν μέρει στις δημοσκοπήσεις. Το ισοζύγιο ευφορίας - δυσφορίας είναι σαφές προς τα πού κλίνει, αλλά δεν είναι διόλου σαφές το ιδεολογικό του περιεχόμενο και η πολιτική του ροπή. Κυριαρχεί μάλλον η έλλειψη προσδοκιών από την πολιτική γενικώς

www.avgi.gr