Τον Νοέμβριο του 2012 ένας 15χρονος στην Ιταλία κρεμάστηκε επειδή δεν άντεχε τις ρατσιστικές επιθέσεις που δεχόταν ως ομοφυλόφιλος. Τον Μάιο του 2013 ένας 16χρονος τον ακολούθησε πηδώντας στο κενό. Πάλι στην Ιταλία. Τον Αύγουστο ένας τρίτος έφηβος, 14 χρόνων αυτή τη φορά, έβαλε τέρμα στη ζωή του για τους ίδιους λόγους. Και πάλι στη Ρώμη. Πριν από λίγες μέρες, στις 28 Οκτωβρίου, ένας τέταρτος νέος, 21 χρόνων, πήδηξε από τον ενδέκατο όροφο, καταγγέλλοντας την υποκρισία και τον ρατσισμό της ιταλικής κοινωνίας.
Τι συμβαίνει ξαφνικά; Έχουν τρελαθεί οι Ιταλοί; Προφανώς και όχι. Απονενοημένα διαβήματα όπως τα παραπάνω, ιδίως όταν αποκτούν καταιγιστικό ρυθμό, αποτελούν πάντα αποτέλεσμα της σύγκρουσης της πραγματικότητας με το κοινωνικό περιβάλλον. Και η πραγματικότητα γύρω από την ομοφυλοφιλία έχει αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια, χωρίς οι κοινωνίες να έχουν ακολουθήσει με τον ίδιο ρυθμό παντού.
Για παράδειγμα, έχει εξακριβωθεί πλέον ότι η ομοφυλοφιλία δεν αποτελεί ψυχική ασθένεια ή «διαστροφή», όπως θεωρείτο παλιότερα, ούτε αμιγώς ψυχολογικό φαινόμενο που σχετίζεται με τον τρόπο ανατροφής (σχέσεις με τον πατέρα και τη μητέρα) ή με πιθανή σεξουαλική κακοποίηση. Πολλές ερευνητικές ομάδες μάλιστα αναζητούν βιολογικούς ή γενετικούς παράγοντες που συμβάλλουν στον καθορισμό της σεξουαλικότητας. Είναι χαρακτηριστικό πάντως ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει αφαιρέσει την ομοφυλοφιλία από τον κατάλογο των ασθενειών από το 1993 και ότι η διεθνής επιστημονική κοινότητα θεωρεί ότι ο ομοφυλοφιλικός σεξουαλικός προσανατολισμός αποτελεί μια ανθρώπινη κατάσταση σαν τις υπόλοιπες, που δεν εμποδίζει την ανάπτυξη ώριμων προσωπικών σχέσεων (ερωτικών, οικογενειακών, φιλικών, κοινωνικών) και άρα τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας.
Στον σημερινό κόσμο, όπου οι αποστάσεις έχουν καταργηθεί, οι παραπάνω αλλαγές στην κατανόηση του ομοφυλοφιλικού σεξουαλικού προσανατολισμού (ακόμη και η αναφορά του ως «προσανατολισμού» και όχι ως «επιλογής» ή «ιδιαιτερότητας») αλλάζουν ταχύτατα την αυτοεικόνα και τις προσδοκίες των νέων ομοφυλόφιλων ανδρών, λεσβιών, αμφιφυλόφιλων ή διαφυλικών. Αν παλιότερα ένας ομοφυλόφιλος συμβιβαζόταν με το ότι θα υποστεί μια ζωή κρυφή ή με επιθέσεις και σε έναν βαθμό αποδεχόταν ότι «μπορεί ό,τι του συμβαίνει να είναι δίκαιο», στον αντίστοιχο σημερινό νέο όλο αυτό φαντάζει εξωφρενικά παράλογο και άδικο.
Την ίδια ώρα, το γεγονός ότι σε πολλές χώρες η κοινωνία το αντιλαμβάνεται και καταργεί τους ρατσιστικούς νόμους ενάντια στους ομοφυλόφιλους (π.χ. για τον πολιτικό γάμο, για την εργασία σε θέσεις δασκάλων, στρατιωτικών, νηπιαγωγών, αστυνομικών) κάνει τη διατήρησή τους ή την υποκριτική σιωπή σε άλλες χώρες ακόμη πιο ακατανόητη και δυσβάσταχτη. Και επειδή «υπάρχουν κι άτομα που γίνονται κομμάτια», κάποιοι -πολλοί- δεν αντέχουν να υπομένουν.
Τα όσα γίνονται στην Ιταλία δεν αποτελούν εθνική ιδιαιτερότητα. Ο κίνδυνος να δούμε παρόμοια φαινόμενα στη χώρα μας, όσο δεν εκσυγχρονίζουμε το θεσμικό πλαίσιο και δεν εφαρμόζουμε την ισονομία, είναι υπαρκτότατος (μπορεί άλλωστε και να συμβαίνουν ήδη, αλλά να μην καταγράφονται από τις επίσημες στατιστικές και τα ΜΜΕ). Η αναβολή του ζητήματος (όπως προτείνει η κυβέρνηση), η υποκρισία (όπως αυτή που χαρακτηρίζει τις προτάσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜ.ΑΡ., οι οποίες αρνούνται από τα ομόφυλα ζευγάρια το σύνολο σχεδόν των δικαιωμάτων τους) και η ανοχή στον ρατσισμό που εκπέμπουν δημόσια πρόσωπα ανοίγουν τον δρόμο για κάτι τέτοιο.
Ο 21χρονος Ιταλός έγραψε στο σημείωμα που άφησε πίσω του: «Η Ιταλία είναι ελεύθερη χώρα, αλλά πάσχει από ομοφοβία και αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει πραγματική δημοκρατία. Όσοι έχουν υιοθετήσει αυτή τη στάση πρέπει να βρεθούν αντιμέτωποι με τη συνείδησή τους». Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν για την Ελλάδα. Οι πολιτικοί, κοινωνικοί και εκκλησιαστικοί παράγοντες που προωθούν και ανέχονται τον ρατσισμό παίρνουν στον λαιμό τους πραγματικούς ανθρώπους σαν τους νεαρούς Ιταλούς αυτόχειρες. Ντροπή τους!
* Ο Παναγιώτης Πάντος είναι πολιτικός επιστήμονας, μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς (www.mehrineoteras.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου