Από τότε που άρχισε να συζητιέται όχι απλώς η πρόθεση αλλά η ειλημμένη απόφαση των υπεύθυνων για τα της παιδείας, να θεσπίσει τη διαδικασία της αξιολόγησης, έχουν ειπωθεί και ακουστεί χιλιάδες γνώμες, έχουν γραφτεί εκατοντάδες αναλύσεις, σε μια προσπάθεια να αποδειχτεί αν η αξιολόγηση είναι «καλή» ή «κακή» και αν τελικά πρέπει να γίνει ή όχι.
Λαμβάνοντας υπόψη μας τη συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερόμενων στη δημόσια διαβούλευση που έγινε με πρωτοβουλία του υπουργείου παιδείας, θα μπορούσε να βγει σαν πρώτο συμπέρασμα ότι οι εκπαιδευτικοί δεν θέλουν την αξιολόγηση.
Τι σημαίνει όμως «αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου»;
Για να δώσει κάποιος την όποια απάντηση, θα πρέπει να ορίσει πρώτα τι πάει να πει «εκπαιδευτικό έργο».
Από τη δική μου μικρή εμπειρία, στο πώς αντιλαμβάνεται η εκπαιδευτική κοινότητα το εκπαιδευτικό έργο, δεν υπάρχει μία αλλά πολλές απαντήσεις.
Ήδη, με αφορμή την εξαγγελία της διενέργειας της διαδικασίας της αξιολόγησης, φούντωσε η συζήτηση, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της εκπαιδευτικής κοινότητας. Ερωτήσεις όπως, «γιατί να μην αξιολογηθεί ο εκπαιδευτικός που αργεί να μπει στην τάξη;» ή «γιατί να μην μείνουν στα σχολεία μόνο οι ικανοί και οι ανίκανοι να πάνε σπίτι τους;», είναι ενδεικτικές τόσο του κλίματος που επικρατεί όσο και του κλίματος που έχει καλλιεργηθεί.
Το πρώτο ερώτημα δημιουργεί εύλογα από μόνο του πολλά άλλα δευτερογενή ερωτήματα:
«Τον εκπαιδευτικό που, ενδεχομένως, αργεί συστηματικά να έρχεται στο σχολείο, δεν υπάρχει κάποιος που τον αφήνει να το κάνει;» Προφανώς!
«Γιατί τον αφήνει να το κάνει;» Μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι από τη στιγμή που δεν κινδυνεύει ο εν λόγω εκπαιδευτικός με απόλυση, τους γράφει όλους στα παλιά του παπούτσια. Αυτό όμως είναι λάθος διότι ο δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας προβλέπει σε ανάλογες περιπτώσεις κυρώσεις και ποινές. Άρα, αυτός που τον αφήνει να έχει τη συγκεκριμένη συμπεριφορά, το κάνει για άλλο λόγο.
«Αυτός που επιτρέπει στον εκπαιδευτικό να αργεί συστηματικά, μήπως θα ανήκει στο σώμα των αξιολογητών;» Αν δεν θέλουμε να υποκρινόμαστε, πρέπει να απαντήσουμε ότι είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ανήκει.
«Επομένως, τι θα εμποδίσει τον μόνιμα αργοπορημένο εκπαιδευτικό, όχι μόνο να περάσει επιτυχώς την αξιολόγηση αλλά να εξακολουθήσει να έχει την ίδια συμπεριφορά;»
Έλα ντε!
Το δεύτερο ερώτημα, πάλι δημιουργεί επιπλέον ερωτήματα.
«Αυτοί που το προηγούμενο χρονικό διάστημα, έκριναν τους τωρινούς «ανίκανους» ως «ικανούς», θα είναι διαφορετικοί από αυτούς που θα αποφανθούν για την ικανότητά τους στα πλαίσια της αξιολόγησης που προωθείται;» Αν ρίξουμε μια ματιά γύρω μας δεν θα δούμε διαφορές ούτε στα πρόσωπα ούτε στις πρακτικές. Ήδη συζητιέται και ίσως να έχει παρθεί και τελική απόφαση, η εκπόνηση κάποιου εκπαιδευτικού προγράμματος θα μετράει στα «συν» για τον αξιολογούμενο εκπαιδευτικό, μόνο αν έγινε με δική του πρωτοβουλία και εκτός σχολικού ωραρίου. Αν έγινε στα πλαίσια της συμπλήρωσης ωραρίου δεν θα λαμβάνεται υπόψη. Λες και φταίει ο εκπαιδευτικός που δεν συμπληρώνει ωράριο ή λες και όσοι αναλαμβάνουν πρόγραμμα για να συμπληρώσουν ωράριο το κάνουν εκ του πονηρού και το θεωρούν αγγαρεία.
«Είναι σωστό να μετριέται η ικανότητα κάποιου εκπαιδευτικού με βάση το πόσα μεταπτυχιακά έχει κάνει και το πόσα σεμινάρια έχει παρακολουθήσει και μάλιστα σε άσχετο, πολλές φορές, προς το αντικείμενό του ή την παιδαγωγική του κατάρτιση;» Προσωπικά πιστεύω πως είναι λάθος.
Θα συμφωνούσα απόλυτα αν στα μεταπτυχιακά και τα σεμινάρια είχαν όλοι την ίδια δυνατότητα πρόσβασης και από κει και πέρα είχε να κάνει με την όρεξη και το μεράκι του καθενός, το αν θα προχωρούσε σε κάποιο μεταπτυχιακό ή όχι.
Ποια είναι όμως η πραγματικότητα;
Για τη συντριπτική πλειοψηφία των μεταπτυχιακών, απαιτούνται δίδακτρα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ντε και καλά οι μεταπτυχιακοί τίτλοι «χαρίζονται» στους κατόχους τους, αλλά οπωσδήποτε δεν μπορώ να δεχτώ ότι δεν υπάρχουν και πολλοί άλλοι που θα κατάφερναν να ολοκληρώσουν το ίδιο μεταπτυχιακό πρόγραμμα, αλλά δεν τους δόθηκε ποτέ η δυνατότητα διότι δεν είχαν τα απαιτούμενα χρήματα.
Δεν θα ήθελα να σταθώ αυτή την ώρα και σε μια σειρά από άλλα ερωτήματα όπως:
«Γιατί να γίνει η αξιολόγηση;» ή «Πώς θα γίνει η αξιολόγηση και με βάση ποιους δείκτες θα προκύπτει το όποιο αποτέλεσμα;» ή, τέλος «Ποιος θα κάνει την αξιολόγηση και ποια θα είναι η διαδικασία επιλογής της;».
Αισθάνομαι όμως την ανάγκη να σχολιάσω ένα μικρό απόσπασμα από τις απόψεις ενός σχολικού συμβούλου που βρήκα στο διαδίκτυο, που αναφέρεται σε έναν από τους στόχους της αξιολόγησης, το οποίο και παραθέτω αυτούσιο:
«Γιατί πρέπει να γίνει Αξιολόγηση;
Γενικότερα στοχεύει στην αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου.
Ειδικότερα η αξιολόγηση στην Εκπαίδευση δεν πρέπει να στοχεύει στην ανακάλυψη του τι δεν έμαθε ο εκπαιδευόμενος αλλά στο τι δεν κατάφερε ο εισηγητής/δάσκαλος και η συγκεκριμένη εισήγηση να του μάθει.»
Το τι δεν κατάφερε ο εισηγητής/δάσκαλος να μάθει στον εκπαιδευόμενο, σχετίζεται μόνο με τον ίδιο και τις ικανότητές του;
Μήπως οι εμπνευστές της αξιολόγησης θεωρούν ότι το σχολείο και όσοι αναπνέουν μέσα σ’ αυτό, μαθητές και εκπαιδευτικοί, αποτελούν ξεχωριστό κομμάτι της κοινωνίας το οποίο λειτουργεί αυτόβουλα και ανεπηρέαστα σε σχέση με όσα διαδραματίζονται στη κοινωνία;
Έχουν προσπαθήσει να «μάθουν» σε εκπαιδευόμενους - μαθητές που τους λείπει η τροφή;
Έχουν προσπαθήσει να «μάθουν» σε εκπαιδευόμενους – μαθητές που τους λείπουν ρούχα και παπούτσια;
Έχουν προσπαθήσει να «μάθουν» σε εκπαιδευόμενους – μαθητές που βιώνουν την κατάθλιψη του οικογενειακού περιβάλλοντος;
Έχουν προσπαθήσει ποτέ να «δουν» τους μαθητές όχι μόνο ως «εκπαιδευόμενους» αλλά ως ψυχοσωματικές οντότητες;
Έχουν προσπαθήσει ποτέ να μπουν μέσα στο οπτικό πεδίο που καλύπτουν με τα απλανή βλέμματά τους αυτοί οι εκπαιδευόμενοι-μαθητές γιατί το μυαλό τους είναι στον άνεργο γονιό τους που βρίσκεται σε αδιέξοδο;
Έχουν προσπαθήσει να «μάθουν» σε εκπαιδευόμενο-μαθητή που θέλει να εγκαταλείψει το σχολείο για να ψάξει, ο αφελής, για μια οποιαδήποτε δουλειά ώστε να συνεισφέρει κι εκείνος οικονομικά;
Το παραπάνω απόσπασμα από μόνο του μπορεί, κατά τη γνώμη μου, να αποτελέσει ισχυρό επιχείρημα ενάντια στην προωθούμενη αξιολόγηση.
Όταν ολόκληρη η κοινωνία υποφέρει, ασφυκτιά και πνίγεται στα αδιέξοδα, όταν για την πλειοψηφία, πλέον, των πολιτών τίθεται θέμα άμεσης επιβίωσης, δεν μπορείς να μιλάς σε μαθητές και εκπαιδευτικούς για το πώς γίνεται το παντεσπάνι και πόσο νόστιμο είναι.
Όποιος λοιπόν θέλει να προωθήσει την αξιολόγηση, ας φροντίσει πρώτα να προωθήσει την επίλυση άλλων πιο βασικών και προαπαιτούμενων ζητημάτων.
Αν δεν το κάνει, άλλο έχει στο βάθος του μυαλού του και όχι την αξιολόγηση για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου