Επιχειρήσεις...

Του Ρούσου Βραννά
Επιχειρήσεις...
... αρετής στα μεγάλα αστικά κέντρα ετοιμάζει ο Νικολά Σαρκοζί, με αφορμή τα αποτρόπαια εγκλήματα του δολοφόνου της Τουλούζης. Οι εκλογές κοντεύουν. Και ελπίζει να του φέρει πάλι ψήφους η ανασφάλεια των ανθρώπων. «Η ασφάλεια που παρείχαν στους ανθρώπους από βαρβαρικούς στρατούς, ήταν ένας από τους βασικότερους λόγους που τους έσπρωξαν να κατοικήσουν μαζί σε πόλεις», έγραφε ο οικονομολόγος Μπρένταν Ο' Φλάερτι στο βιβλίο του «Η οικονομία των πόλεων».
Η επίσηµη...
... κοινωνιολογία δεν παύει να υποστηρίζει ότι η πόλη είναι ο κατεξοχήν τόπος συμβίωσης των ανθρώπων. Και ας μη ζουν πια σε αυτήν οι άνθρωποι ο ένας κοντά στον άλλο, αλλά ο ένας
αντιμέτωπος με τον άλλο. Ο αέρας της πόλης απελευθερώνει, έλεγε μια μεσαιωνική γερμανική παροιμία. Αυτός ο αέρας γίνεται όμως σήμερα ολοένα πιο ασφυκτικός, υποστηρίζει ο κοινωνιολόγος Ζαν-Πιερ Γκαρνιέ. Οχι μόνο από τη ρύπανση, αλλά και από την αστυνόμευση. Στη δεκαετία του 1960 ο ιστορικός και δημογράφος Λουί Σεβαλιέ πίστευε ακόμη ότι εκείνο που έδινε μια ξεχωριστή ταυτότητα στο Παρίσι ήταν η περιφρόνηση που έδειχνε ο απλός λαός του απέναντι στις Αρχές και η συνήθειά του να χλευάζει την εξουσία και να εξεγείρεται εναντίον της. Για να διαψευστεί μόλις είκοσι χρόνια αργότερα, όταν μεγάλα τμήματα των λαϊκών στρωμάτων είχαν ήδη εκτοπιστεί σε υποβαθμισμένα προάστια, καθώς οι μπουλντόζες της ανανέωσης ισοπέδωναν τους λαϊκούς συνοικισμούς της πόλης για να φυτέψουν στη θέση τους εμπορικά κέντρα και συγκροτήματα γραφείων. Για τους «κοινωνιολόγους της αγοράς» σε αυτή τη νέα πόλη οι πολίτες θα ήταν ελεύθεροι όσο ποτέ άλλοτε. Οχι όμως πια ως πολίτες, αλλά ως πελάτες.
Για τους πολεοδόµους...
... και τους αρχιτέκτονες της αγοράς η τύχη των λαϊκών στρωμάτων δεν είναι το βασικό τους μέλημα, λέει ο Ζαν-Πιερ Γκαρνιέ. Αισθάνονται ως αποστολή τους την αποφυγή των ταραχών στα αστικά κέντρα, τον εκτοπισμό των λαϊκών τάξεων από το κέντρο των πόλεων και την εγκατάστασή τους σε ένα υποβαθμισμένο περιβάλλον. Με δυο λόγια, ασχολούνται με τον κοινωνικό και χωροταξικό διαχωρισμό των «επικίνδυνων τάξεων». Η χωροταξική διαχείρισή τους αποσκοπεί στην «πρόληψη της εγκληματικότητας», με οικιστικά συγκροτήματα που είναι αποτρεπτικά για τους ταραχοποιούς και διευκολύνουν την καταστολή τους.
Στη σύγχρονη...
... πόλη οι φιλήσυχοι πολίτες κρύβονται πίσω από κλειδωμένες πόρτες σαν τους τρανσυλβανούς χωρικούς που ξόρκιζαν τον Δράκουλα μόλις έπεφτε το σκοτάδι. Επάνω στον φόβο τους οι πολιτικοί εξακολουθούν να χτίζουν ολόκληρες καριέρες, εκδίδοντας διαταγές αστυνόμευσης και καταστολής σαν να διεξάγεται στα σπλάχνα της πόλης ένας αέναος «εμφύλιος πόλεμος χαμηλής έντασης», όπως αυτόν για τον οποίο έγραψε ο κοινωνιολόγος Ματιέ Ριγκούστ στο βιβλίο του «Ο εσωτερικός εχθρός», με στόχο να συντριβεί κάθε μελλοντική εξέγερση των «καταραμένων της πόλης».
tanea