[Φάκελος Ολυμπιακοί Αγώνες] Ολυμπιακή χειραγώγηση

Τα ελληνικά ΜΜΕ λογόκριναν τις διαμαρτυρίες και τα επιχειρήματα κατά της Ολυμπιάδας.

"Η 'Καμπάνια Αντί-2004' διοργανώνει δημόσια συζήτηση στις 27/9 στο ΕΜΠ"

(Δελτίο Τύπου, που δεν συγκίνησε τα ΜΜΕ)

Ξέρετε γιατί "διοργανώσαμε τους καλύτερους Ολυμπιακούς Αγώνες"; Μα γιατί το μας το είπαν κατά κόρον η Γιάννα Αγγελοπούλου, η ΔΟΕ, οι δημοφιλείς αθλητικοί παράγοντες, η κυβέρνηση, η αξιωματική αντιπολίτευση, οι "χορηγοί", οι διαφημιστές, οι καλλιτέχνες, οι εργολάβοι και ασφαλώς όλα εγχώρια Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης.

Τώρα που έρχεται ο λογαριασμός των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ του κόστους της μεγάλης "εθνικής επιτυχίας", θα δούμε για πόσο ακόμη θα κρατήσουν οι χοροί...

"Κατά τη γνώμη μας", μας λέει ο αρχιτέκτονας Πάνος Τότσικας, από την "Καμπάνια Αντί-2004", "δεν μπορούν να θεωρούνται 'επιτυχημένοι' οι Αγώνες επειδή δεν γίναμε ρεζίλι οργανωτικά. Επειδή τα στάδια ήταν μισογεμάτα τη δεύτερη βδομάδα και σχεδόν άδεια την πρώτη. Επειδή ήρθαν κάποιοι τουρίστες. Επειδή η 'εικόνα της πόλης' έγινε ελκυστική για τις ανάγκες της τηλεθέασης. Επειδή δεν έγινε ευρέως αισθητή η αστυνομοκρατία και η κατάσταση 'έκτακτης ανάγκης' στην οποία είχε
περιέλθει η χώρα. Επειδή δεν είχαμε τρομοκρατικά χτυπήματα. Ολα τα παραπάνω θα δικαιολογούσαν απλώς έναν στεναγμό ανακούφισης, όχι όμως θριαμβολογίες, γιατί η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Το τίμημα από τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών είναι βαρύ για την ελληνική κοινωνία ...και ας μη μιλήσουμε για την τύχη του περίφημου 'ολυμπιακού ιδεώδους' στη χώρα που γεννήθηκαν οι Αγώνες, με την κυριαρχία των πολυεθνικών κολοσσών και του ντόπινγκ".

Η "εκεχειρία" των Μέσων

Από τον Σεπτέμβριο του 1997, την εποχή δηλαδή που ανατέθηκε στην Ελλάδα η διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, πραγματοποιήθηκε μία και μοναδική εκπομπή μαζικής τηλεθέασης (από τον Γ. Πρετεντέρη) όπου ακούστηκε μια αντίθετη άποψη -αυτή του δημοσιογράφου της "Ε" Φίλιππου Συρίγου. Εκτοτε επικράτησε "άκρα του τάφου σιωπή"...

"Η διεξαγωγή των Αγώνων της Αθήνας ανέδειξε, μεταξύ άλλων, και το 'δημοκρατικό έλλειμμα' που υπάρχει στη χώρα μας σχετικά με τη δυνατότητα πληροφόρησης των πολιτών με απόψεις διαφορετικές από τις επίσημες και τις κυρίαρχες", υπογραμμίζει ο κ. Τότσικας.

Δεν νομίζουμε πως χρειάζεται ειδική μελέτη για να παραδεχτούν ακόμα και οι πιο κακόπιστοι ότι με την εξαίρεση της "Ελευθεροτυπίας", ορισμένων εντύπων της Αριστεράς και μεμονωμένων σχολιαστών σε ραδιόφωνα, οι αντί-ολυμπιακές αναλύσεις, και η προβολή των σχετικών εκδηλώσεων διαμαρτυρίας "θάφτηκαν" από τα κυρίαρχα Μέσα Ενημέρωσης.

Ακόμα και η επεισοδιακή (και επομένως "θεαματική" σύμφωνα με τα εμπορικά γούστα των μάνατζερ της T.V) διαδήλωση μερικών χιλιάδων Αθηναίων της 27ης Αυγούστου κατά της αναγγελθείσας "ολυμπιακής επίσκεψης" του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ, δεν αποτέλεσε "είδηση" για το σύνολο σχεδόν των ελληνικών ΜΜΕ. Και ας είχαμε αυθαίρετη και
αντισυνταγματική απαγόρευση πορείας, κι ας υπήρξαν ανοιγμένα κεφάλια από τα αστυνομικά γκλόμπς και δεκάδες λιπόθυμοι πολίτες από τη χρήση των φονικών χημικών της αστυνομίας.

Αλλά και το πρωϊνό της επόμενης μέρας, όταν πλέον τα διεθνή Μέσα αναφέρθηκαν στις αντπολεμικές εκδηλώσεις στην Ελλάδα και μετέδωσαν την εικόνα με το γιγαντιαίο πανό ("Powell killer, go home") που ανάρτησαν μέλη του ΚΚΕ στο βράχο της Ακρόπολης, πάλι τα ελληνικά ΜΜΕ φρόντισαν με συστηματικό τρόπο να ...διαφυλάξουν το κύρος της χώρας, υποβαθμίζοντας μέχρι εξαφανίσεως τις αντιιμπεριαλιστικές και αντιολυμπιακές διαμαρτυρίες περιοριζόμενα σε κακεντρεχή σχόλια για την κακή αισθητική επέμβαση του ΚΚΕ στον "ιερό βράχο" ή για τις κυκλοφοριακές ανωμαλίες που προκάλεσαν οι διαδηλώσεις στην "ολυμπιακή Αθήνα".

Η ...αόρατη καμπάνια

Η "Καμπάνια Αντί-2004" λειτουργούσε συνεχώς από τον Ιούλιο του 2002, παράγοντας ένα αξιοσημείωτο υλικό (με επιστημονική τεκμηρίωση και σοβαρές αποκαλύψεις) για τις παρανομίες και τις αυθαιρεσίες των κυβερνήσεων και της Οργανωτικής Επιτροπής του 2004, καθώς και πάμπολλα κριτικά κείμενα για όλες τις πτυχές της πολυδάπανης φιέστας: Από τη σκληρή εκμετάλλευση των εργατών -ιδίως των μεταναστών- στην κατασκευή των Φαραωνικών έργων (με τους δεκάδες νεκρούς και βαριά τραυματίες), μέχρι τις περιβαλλοντικές ή τις οικονομικές επιπτώσεις και την εφαρμογή των νέων πανάκριβων τεχνολογιών χαφιεδισμού και καταστολής. Ελάχιστο μέρος αυτών των αναλύσεων και των στοιχείων είδαν το φως της δημοσιότητας.

Μόνο το τελευταίο οκτάμηνο (Ιανουάριος - Αύγουστος 2004) η "Καμπάνια Αντί-2004" έδωσε τέσσερις συνεντεύξεις Τύπου (20/1 στο Τεχνικό Επιμελητήριο, 20/7 αιφνιδιαστικά έξω από τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών, 10/8 στα Προπύλαια και 26/8 στο Δικηγορικό Σύλλογο Αθήνας), και συνδιοργάνωσε πέντε πορείες διαμαρτυρίας με συμμετοχή ορισμένων χιλιάδων πολιτών (22/1, 25/2, 14/3, 22/7, και 27/8), καθώς και ορισμένα χάπενινγκ ή δημόσιες συζητήσεις σε διάφορα σημεία της Αθήνας.

Τί απ' όσα ειπώθηκαν και παρουσιάστηκαν σ' αυτές τις εκδηλώσεις έφτασε στ' αφτιά της λεγόμενης κοινής γνώμης; "Το 95% των ελληνικών Μέσων Ενημέρωσης δεν ασχολήθηκε καθόλου με τα στοιχεία που τους δίναμε και που εξ αντικειμένου αναφέρονταν σε βιοτικά ζητήματα εκατομμυρίων πολιτών", σημειώνει ο κ. Πάνος Τότσικας. "Οι απόψεις μας εφόσον αντιμετώπιζαν μπλακ-άουτ δημοσιότητας ήταν σαν να μην υπήρχαν". Προφανώς, έτσι διαμορφώθηκε το πρόσφορο έδαφος ώστε οι καταναλωτές των μαζικών Μέσων (πρακτικά, δηλαδή, ολόκληρος ο πληθυσμός) να χειραγωγηθούν περίπου απόλυτα. Αντί της οφειλόμενης σφαιρικής ενημέρωσης και της ισορροπίας των απόψεων και των ρεπορτάζ, επιβλήθηκε ολοκληρωτικά η κυρίαρχη προπαγάνδα και κατά συνέπεια διαμορφώθηκε ακόμα μεγαλύτερη "συναίνεση" υπέρ της κρατούσας αντίληψης για την "επιτυχία" της Ολυμπιάδας.

Ενας μιντιακός βομβαρδισμός "νεοεθνικιστικής" ελαφρότητας (με τους "Ελληνες γεννημένους νικητές") ανέβαζε την "υπερηφάνειά μας" στα ύψη, δημιουργώντας όλο και περισσότερους πολίτες που αν και δεν γνώριζαν παρά τα τρία κακά της μοίρας τους για τη "μεγάλη τους ολυμπιακή ιδέα", υποδέχονταν με ενθουσιασμό ό,τι πιο αφελές λεγόταν για τη δήθεν οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική τους ανάπτυξη που oσονούπω θα βασιλέψει σ' ολόκληρη τη χώρα, επειδή κάποια αστέρια δεν βρέθηκαν ντοπέ, επειδή "πέτυχε" η υπερφίαλη τελετή με τον Σαββόπουλο, τον Ρουβά και τη Βίσση και δεν κατέπεσε το Ζέπελιν στον Μαλιακό.

Με το αζημίωτο

Αλλά πώς κατασκευάστηκε αυτή η "συναίνεση"; Ηταν η υπεροχή των ιδεών της κυρίας Αγγελοπούλου και των συνεργατών της που καταγοήτευσε τα στελέχη των Μέσων Ενημέρωσης και ολόκληρο το δημοσιογραφικό τους επιτελείο; Ηταν το "εθνικό χρέος" των ΜΜΕ που καταπάτησε κάθε έννοια δημοσιογραφικής δεοντολογίας; "Εμφανώς όχι", μας απαντά ο κ. Τότσικας. "Οι αιτίες του μπλακ-άουτ που υπέστησαν οι απόψεις μας έχουν εντοπιστεί. Είναι γνωστό ότι ένας μεγάλος αριθμός δημοσιογράφων, πολλοί από τους οποίους είναι ταυτόχρονα και στελέχη στα Μέσα που εργάζονται, δούλεψαν επ' αμοιβή ή συνεργάστηκαν, εξασφαλίζοντας προνόμια και χρήματα, με την Οργανωτική Επιτροπή του '2004', με τις Ομοσπονδίες των Σπορ, αλλά και με τα τμήματα δημοσίων σχέσεων των κάθε είδους 'χορηγών', κατασκευαστών και προμηθευτών των 'ολυμπιακών έργων', κ.ο.κ".

Αυτό το γεγονός αν αθροιστεί στη δεδομένη δικομματική συμφωνία (κυβέρνησης Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ) που προφανώς επηρεάζει και τη στάση των ΜΜΕ, αλλά και στην -έστω έμμεση- εξάρτηση των μίντια από τις πλούσιες διαφημιστικές καμπάνιες των "χορηγών" και των "κατασκευαστών" των Αγώνων, εξηγεί πολλά. Ομως, δεν πρέπει να μας διαφεύγει και η ουσιαστική συμμετοχή στην κατασκευή του θεάματος των Ολυμπιακών χιλιάδων αμειβομένων επαγγελματιών, μεταξύ των οποίων και σημαντικό μέρος καλλιτεχνών, διαφόρων "επώνυμων" ειδικών κ.λπ, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, έχοντας προνομιακές σχέσεις με τον Τύπο, μπορούν να προσανατολίζουν τους ανθρώπους των Μέσων σε "θετικές κρίσεις" για το συνολικό "καλό" που προσέφερε η φιέστα στον τόπο...

"Πέρα απ' όλα αυτά εκτιμούμε ότι υπήρξε και ένα είδος αυτολογοκρισίας των δημοσιογράφων και των Μέσων ως αποτέλεσμα της συνολικής ιδεολογικής ηγεμονίας και της χειραγώγησης που επικράτησε ευρύτατα στην κοινωνία, αλλά και σε στρώματα διανοουμένων και καλλιτεχνών", συμπεραίνει ο συνομιλητής μας. Με λίγα λόγια η (συχνά εκμαυλισμένη) κότα έφτιαχνε τ' αβγό και τ' αβγό ξαναγεννούσε την κότα της "ολυμπιακής συναίνεσης".

Αν υπήρχαν: ένα αποτελεσματικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο (ΕΣΡ), κάποια φωτισμένα πανεπιστημιακά τμήματα που ασχολούνται με το ρόλο των Μέσων Ενημέρωσης, κάμποσες οργανώσεις πολιτών με σχετικές ευαισθησίες και φυσικά μια σοβαρή Ενωση Δημοσιογράφων προσανατολισμένη στον κοινωνικό ρόλο του επαγγέλματος και όχι στα συντεχνιακά μικροσυμφέροντα του κλάδου, θα είχαν πολλή δουλειά να κάνουν αυτόν τον καιρό.

Από τον Ιό (Ελευθεροτυπία, 9/10/2004) via left