Όσο τα ΜΜΕ θα λένε ψέματα, οι τοίχοι θα μιλάνε. Του Jonathan Blitzer

Πριν από δύο εβδομάδες εντόπισα αυτό το ρητό, να στάζει οργή, γραμμένο σε έναν τοίχο της Μαδρίτης: «Η ζωή είναι πιο απλή απ' όλα τα σκ...!». Σε όλη την πόλη τα γκραφίτι συνιστούν μία ζωντανή περιγραφή των δεινών της Ισπανίας. Οι Ισπανοί δεν ζουν απλά κάτω από μία παρατεταμένη ύφεση. Κάθε ημέρα εδώ και μήνες έχουν να αντιμετωπίσουν προφητικές προβλέψεις στο ραδιόφωνο και στη τηλεόραση, στο Διαδίκτυο και στις εφημερίδες - επικεφαλίδες εμποτισμένες με μία οικονομική φρασεολογία των αξιολογήσεων των αγορών που συντελούνται σε άλλες πόλεις.
Εν μέσω των συζητήσεων για τα πριμ κινδύνου, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και όλες αυτές τις ανιαρές γενικολογίες για την κρίση χρέους, ο πόνος γίνεται εμφανής καθημερινά. Ένας στους τέσσερις Ισπανούς δεν έχει δουλειά. Η κυβέρνηση προχωράει σε περικοπές στην υγεία και την παιδεία. Και τώρα η ευρωπαϊκή διάσωση των ισπανικών τραπεζών θα βαρύνει τους φορολογούμενους. Τον περασμένο χρόνο, όταν οι Σοσιαλιστές ήταν ακόμη στην εξουσία, μία βιτρίνα στην κεντρική Μαδρίτη έγραφε: «Όσο τα ΜΜΕ θα συνεχίσουν να λένε ψέματα, οι τοίχοι θα
συνεχίσουν να μιλάνε».
Τι λένε έκτοτε; Οι μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά που ανακοινώθηκαν τον Φεβρουάριο προκάλεσαν ένα πλήθος συνθημάτων όπως το «Εργατικά συνδικάτα, Προδότες» και «Λαϊκό Κόμμα, Φασίστες». Μετά τις περικοπές στην παιδεία, είδα το «Δημόσια παιδεία, από όλους για όλους», στην οδό Αλκαλά, μία φαρδιά γραφική λεωφόρο στην κεντρική Μαδρίτη. Τον Απρίλιο ένα συνεργείο καθαρισμού που πλησίασα στην οδό Λεόν, επίσης στην καρδιά της Μαδρίτης, και αφαιρούσε αφίσες από τους τοίχους, μου είπε ότι κυρίως επρόκειτο για εικόνες του τοπικού κυβερνήτη ντυμένου σαν νοσοκόμα.
Η Μαδρίτη είχε πρόσφατα ανακοινώσει επιπλέον περικοπές στις υπηρεσίες υγείας. Η κρατικοποίηση της Bankia τον περασμένο μήνα ήταν το κεντρικό σύνθημα στους δρόμους της συνοικίας Λαβαπιές στη Μαδρίτη. Ένα υποκατάστημα της τράπεζας γέμισε με συνθήματα όπως «Δωρεάν Χρήματα Τώρα» από το κίνημα του περασμένου Μαρτίου «Πραγματική Δημοκρατία Τώρα». «Ένοχος!» έγραφε ένα άλλο σύνθημα σε ένα αυτόματο μηχάνημα ανάληψης χρημάτων της τράπεζας Caja Madrid, στον γεμάτο με μπαρ δρόμο Αργουμόσα.
Οι τοίχοι μιλούν, ναι. Αλλά το ύφος τους άλλαξε, λέει η Ανδριάνα Χερέρος, μία ισπανίδα δημοσιογράφος, που καταγράφει τα γκραφίτι της πόλης. Αμέσως μετά τις διαμαρτυρίες των Αγανακτισμένων τον περασμένο Μάιο, συναντούσες εύθυμα συνθήματα όπως «Κλειστό λόγω Επανάστασης. Να μας ευχαριστείτε για την Αναστάτωση» ή «Το χειρότερο θα ήταν να γυρίσουμε πίσω στο "φυσιολογικό"». Τελευταία είναι πιο σκυθρωπά. «Τα συνθήματα έχουν γίνει πιο αφηρημένα, θεωρητικά και γενικά» εξηγεί η Χερέρος. «Αντανακλούν μία δυσφορία προς το σύστημα».
Μου έδειξε μία φωτογραφία ενός γκραφίτι που είδε κοντά στην Πουέρτα ντελ Σολ, το κεντρικό σημείο των διαδηλώσεων και των συνελεύσεων: «Ελευθερία δεν σημαίνει να επιλέγεις το χρώμα του αυτοκινήτου σου». Τον περασμένο Μάιο το σύνθημα «Ο κόσμος μας παρακολουθεί» ήταν γραμμένο παντού στους δημόσιους χώρους. Έναν χρόνο αργότερα, την ημέρα που ανακοινώθηκε η άλλοτε αδιανόητη ευρωπαϊκή διάσωση, παρατήρησα μία επανάληψη του συνθήματος κατά μήκος της βιτρίνας του εμπορικού κέντρου El Corte Ingles. Ο κόσμος ακόμη παρακολουθεί, νευρικά.
tvx