Γιάνης Βαρουφάκης: Το Μνημόνιο (σφικτό ή χαλαρό) ισοδυναμεί με εθνική καταστροφή

Εδώ και πολύ καιρό από την αρχή της αιχμαλωσίας της χώρας στο σπιράλ του Μνημονίου ο καθηγητής Γιάννης Βαρουφάκης μίλησε τολμηρά και καθαρά για τα επερχόμενα. Δηλώνει απογοητευμένος και απαισιόδοξος από την κυβέρνηση που σχηματίστηκε από στελέχη που τους νοιάζει μόνο ή κυρίως ο υπουργικός θώκος. Εκτιμά πως η Ιταλία έχει μπει σε τροχιά χρεωκοπίας με ό,τι αυτό σημαίνει για το παρόν και το μέλλον της Ευρωζώνης

* Ποιο είναι το κοινωνικό κλίμα την επομένη των εκλογών; Τι έχει απομείνει από τον φόβο που τελικώς καθόρισε το αποτέλεσμα των εκλογών;

Έχει μείνει το συναίσθημα που προκαλείται όταν απογοητεύουμε τον εαυτό μας. Η αίσθηση που αποκομίζουμε όταν δειλιάζουμε, αποφεύγοντας τη σύγκρουση με τις δυνάμεις του κακού επειδή, την τελευταία στιγμή, πρυτάνευσε ο φόβος που νιώθει ο Δαβίδ μπροστά στον Γολιάθ του κατεστημένου. Καθώς αποχωρήσαμε, ως λαός, από τις κάλπες, με τα κεφάλια σκυφτά, και υπό τους πανηγυρισμούς ενός κατεστημένου το οποίο υποτίθεται ότι είχε μπει στο περιθώριο, συναισθανόμαστε τις εξελίξεις ως επιβεβαίωση ότι, τελικά, αποδειχθήκαμε, τόσο δειλοί και φαύλοι όσο ήταν εκείνοι τους οποίους
ψέγαμε για τη συλλογική μας κατάντια.

* Τι σηματοδοτεί η εκτίναξη του ΣΥΡΙΖΑ στο 27%;

Ένα μεγάλο, μετέωρο, όμως βήμα προς την απελευθέρωση από τον φόβο.

* Σχηματίστηκε μια τρικομματική κυβέρνηση, ευρείας πλειοψηφίας. Πώς βλέπετε το μέλλον της;

Πολύ καλό. Τα στελέχη της θα έχουν άλλη μια ευκαιρία να στρογγυλοκαθίσουν στους θώκους της εξουσίας (το μόνο που τους νοιάζει άλλωστε) και, όταν έρθει η απαξίωση που θα φέρει η κατάρρευση, θα κρυφτούν πίσω από το επιχείρημα ότι δεν μπορούσαν να κάνουν και πολλά, δεδομένων των εξελίξεων προ της ορκωμοσίας τους.

* Η κυβέρνηση θεωρεί ότι διαθέτει προίκα από τους δανειστές και εννοεί κάποια χαλάρωση του χρονοδιαγράμματος εφαρμογής του Μνημονίου. Πόσο θα επηρεάσει αυτό τις οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις;

Το Μνημονιακό χρονοδιάγραμμα έχει καταργηθεί από την οικονομική πραγματικότητα έτσι κι αλλιώς. Οπότε η «χαλάρωσή του» είναι νομοτελειακά δεδομένη. Όμως μια τέτοια χαλάρωση ισοδυναμεί με εθνική καταστροφή. Κι αυτό επειδή αν μειωθεί η δοσολογία της δηλητηριώδους «θεραπείας» θα επιμηκυνθεί ο θάνατος της κοινωνικής οικονομίας, φέρνοντάς μας στην απόλυτη εξαθλίωση αργότερα απʼ ό,τι οι σημερινοί όροι του Μνημονίου. Τουλάχιστον, αν το Μνημόνιο έμενε ως έχει, η Ευρώπη θα αναγκαζόταν μια ώρα αρχύτερα είτε να αλλάξει τη «θεραπεία» είτε να διαλύσει την Ευρωζώνη. Η παράταση της πορείας προς την πλήρη κατάρρευση απλώς εξασφαλίζει ότι όταν έρθει, η κατάρρευση, οι αντοχές της Ελλάδας θα είναι πλέον μηδαμινές.

* Ποια είναι τα νέα στοιχεία της ευρωπαϊκής κρίσης και πώς εκτιμάτε ότι αυτή θα επηρεάσει το ελληνικό πρόβλημα;

Αυτή την στιγμή, η Ιταλία έχει χάσει την παρτίδα με την πτώχευση. Η φυγή κεφαλαίων από τις ιταλικές τράπεζες είναι μόνο μία διάσταση των εξελίξεων. Η άλλη, και πιο σημαντική, είναι η ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων από μεγάλες εταιρείες και η άμεση μεταφορά του ρευστού προς Ελβετία, Γερμανία, Λονδίνο και Ν. Υόρκη. Δεδομένου ότι αυτή η διαδικασία έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις, η Ιταλία έχει χρεωκοπήσει ουσιαστικά. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό καθιστά την ελληνική «περίπτωση» ως μια ενοχλητική υποσημείωση στην ατζέντα των Ευρωπαίων.

* Διαβλέπετε τον κίνδυνο ανοιχτής αντιπαράθεσης των ευρωπαϊκών εθνικισμών λόγω της αδιέξοδης πορείας του ευρώ; Ποιες αναλογίες υπάρχουν με τον Μεσοπόλεμο;

Ήδη το γενικευμένο μίσος στη Γερμανία εναντίον των Ελλήνων (αλλά και των υπόλοιπων Μεσογειακών) και, παράλληλα, ένα αντίστοιχο μίσος για τη Γερμανία εδώ στην Ελλάδα, αντανακλούν το βασικό μάθημα που έπρεπε να μας είχε διδάξει ο Μεσοπόλεμος: Μετά από μια κατάρρευση του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, το πρώτο αποτέλεσμα είναι η αποδόμηση των «κοινών» νομισματικών συστημάτων (του Κανόνα του Χρυσού το 1930 και του ευρώ σήμερα). Αμέσως μετά, η αγορά εργασίας αποτελματώνεται, οι κοινωνίες στρέφονται εναντίον του εαυτού της η κάθε μία, το αυγό του φιδιού εκκολάπτεται και, τέλος, οι εθνικές διαμάχες έρχονται να αντικαταστήσουν το κατεστραμμένο πλέον διεθνές οικονομικό σύστημα.

* Μέσα στο πλαίσιο της Ευρωζώνης, ποια εναλλακτική πολιτική θα μπορούσε να ακολουθήσει η κυβέρνηση, αν ήθελε να ξεφύγει από τα χνάρια του Μνημονίου; Τι θα μπορούσε να ζητήσει ο Αντ. Σαμαράς από τη Σύνοδο Κορυφής, αν υποτεθεί ότι ξαναθυμόταν τον αντιμνημονιακό εαυτό του;

Πρώτον, τα κεφάλαια που πηγαίνουν στις τράπεζες για ανακεφαλαιοποίησή τους, να μην καταγράφονται στο ελληνικό δημόσιο χρέος και να μην χρειάζεται η αποπληρωμή τους από το ελληνικό δημόσιο. Αντίθετα, να πηγαίνουν κατʼ ευθείαν από το EFSF-ESM στις τράπεζες με το πρώτο να λαμβάνει ως αντάλλαγμα κοινές μετοχές τους, και, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και την EBA (European Banking Authority), να επιβλέπει την εξυγίανση των τραπεζών.

Δεύτερον, moratorium των αποπληρωμών προς την τρόικα για ένα έτος και για όσο καιρό ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας είναι κάτω του 2%. Όταν ο ρυθμός αυτός ξεπεράσει το 2%, τότε οι αποπληρωμές ξεκινούν και πάλι σταδιακά για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται.

Τρίτον, άμεσες ξένες επενδύσεις σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα από consortium της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕν) (με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις) - και με χρηματοδότηση που θα προκύψει από έκδοση ομολόγων των δύο αυτών οργανισμών, ασφαλιζόμενων αν χρειαστεί από έκδοση ασφαλιστηρίων από το EFSF-ESM (υπέρ των ομολογιούχων).

avgi