Ο «ξένος» ως εργαλείο ετεροπροσδιορισμού της νέας εθνικής ταυτότητας

Του Γιώργου Νιαουνάκη
Δεν υπάρχει αμφιβολία πώς αυτό που βλέπουμε να εκτυλίσσεται την τελευταία βδομάδα, δεν είναι τίποτε άλλο παρα μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια αλλαγής της πολιτικής ατζέντας από τα θέματα της οικονομίας στα θέματα της ασφάλειας.
Σε μια περίοδο «κοινωνικής νηνεμίας», κατά την οποία οι «από κάτω» αδυνατούν να θέσουν ρητά την κυρίαρχη αντίθεση πάνω στην οποία θα πρέπει να διεξαχθεί η πολιτική αναμέτρηση, είναι απολύτως λογικό και επόμενο να το κάνει το αστικό μπλοκ αντί γι’ αυτούς. Το προηγούμενο διάστημα ο αστικός «λαϊκισμός» επεδίωκε να
συγκροτήσει μια αντίθεση ανάμεσα στις δυνάμεις υπέρ των θυσιών για το Ευρώ και στις δυνάμεις της Χρεοκοπίας. Είναι πλέον εμφανές οτι μια τέτοια ρητορεία έχει εξαντλήσει την απήχησή της. Η κρίση βαθαίνει και οποιαδήποτε προοπτική διεξόδου κρίνεται το λιγότερο αναξιόπιστη, αφού όλο και περισσότερα κομμάτια της κοινωνίας φλερτάρουν με την εξαθλίωση. Δεν μένει τίποτε άλλο λοιπόν από την επιστροφή στα βασικά της πολιτικής του ηγεμόνα. Η αναφορά του κυρίαρχου λόγου προς τους τους αποκλεισμένους γίνεται με όρους υγειονομικής πρόνοιας. Προτάσσει την κοινωνική θωράκιση έναντι μιας παρούσας ή, έστω, επερχόμενης επιδημίας. Έτσι τεκμηριώνεται η υποκριτικά ανθρωπιστική έκτακτη αντιμετώπισή της.
Παρατηρούμε ένα τελετουργικό μύησης της κοινωνίας σε μια διαδικασία αργού εκφασισμού κι εμπέδωσης μιας λογικής αποκλεισμού απέναντι σε αυτούς που αδυνατούν να παρακολουθήσουν την «ανασυγκρότησή» της.
Η ατζέντα της ασφάλειας δεν ήταν ποτέ μια ατζέντα προνομιακή για την Αριστερά. Πολύ περισσότερο σε περιόδους που τα "έκτακτα" μέτρα είχαν εκείνη ως αποδέκτη. Λαμβάνοντας λοιπόν ως δεδομένο οτι διεξάγεται ένας διάλογος που σκοπό έχει την μετατόπιση από το διακύβευμα της δημοκρατίας στην οικονομική και κοινωνική σφαίρα που θέτει η Αριστερά, σε ζητήματα απλής τεχνοκρατικής διαχείρισης, καλούμαστε να επαναπροσδιορίσουμε το πλαίσιο αυτό. Και καλούμαστε να απαντήσουμε στα ερωτήματα που θέτει ο κυρίαρχος λόγος, επαναδιατυπώνοντας το περιεχόμενό τους και συνδέοντας το με την ασκούμενη πολιτική.
Τα συγκεκριμένα μέτρα εκκαθάρισης του κέντρου δε θα πρέπει να ειδωθούν αποκομμένα από τα μεγαλόπνοα σχέδια «ανάπλασης» που εξαγγέλθηκαν πρόσφατα, αλλά ως συνέχεια ενός λόγου που περνάει από τον περιορισμό των διαδηλώσεων και την καταπολέμιση των ίδιων των εξαθλιωμένων -όχι της εξαθλίωσης. Η χάραξη μιας αποστειρωμένης ζώνης μέσω μιας πολιτικής υγειονομικού μιλιταρισμού, έχει ως στόχο τη "στρατιωτική" επικυριαρχία του κέντρου ως δημοσίου χώρου, ενός χώρου που διεξάγονται κοινωνικοί αγώνες αλλά και είναι ορατά τα αποτελέσματα της ασκούμενης πολιτικής.
Η υπεράσπιση του φιλελεύθερου πυρήνα αξιών -απο αριστερή σκοπιά- τη στιγμή που αυτοί που μέχρι πρότινος τον επικαλούνταν τώρα τον εγκαταλείπουν άρων άρων, μπορεί να αναδείξει τις αντιφάσεις ή τις αποσιωπήσεις του κυρίαρχου λόγου. Ως εκ τούτου, εύλογα αναρωτιέται ο Ευκλείδης Τσακαλώτος «σε ποιο ρεύμα φιλελευθερισμού ανήκει η ανοχή στα στρατόπεδα συγκέντρωσης;»
Το ίδιο έωλη μοιάζει και η επίκληση της ασφάλειας, τη στιγμή που τα μεσοστρώματα προλεταριοποιούνται, η αποσάρθωση των κοινωνικών δομών συνεχίζεται και, και οι εξαθλιωμένοι εκτοπίζονται. Πρέπει να γίνει σαφές -αν δεν έχει βίωμα ακόμα- οτι όσο παρατείνεται η άσκηση αυτής πολιτικής, κανείς δεν μπορεί να νιώθει ασφαλής. Οι φρούδες ελπίδες των μεσοστρωμάτων που πίστεψαν οτι θα λυτρωθούν με τη συναίνεση στον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών και του μισθολογικού χαρτοφυλακίου του δημοσίου τομέα, διαψεύστηκαν ταχύτατα. Αν στην πρώτη περίπτωση τιμωρήθηκαν με μια εξισωτική οικονομική πολιτική δια της υποβάθμισης των μισθολογικών απολαβών, τη θέσπιση της εργασιακής επισφάλειας και του αποκλεισμού τους, άμεσα ή έμεσα, απο την υγειονομική περίθαλψη, την επόμενη φορά ίσως να είναι μην είναι μόνο υποκείμενα κοινωνικής εξαίρεσης αλλά και εξοστρακισμού. Εξάλλου ως ξένος δεν ορίζεται πια μόνο ο εθνοτικά διαφορετικός, ο μετανάστης ή ο πρόσφυγας, αλλά και ο άστεγος, ο τοξικοεξαρτημένος, ο μακροχρόνια άνεργος, όποιος δεν μπορεί να συμπεριληφθεί σ΄ αυτό το νέοεθνικό «εμείς». Όποιος παρεμβάλλει σαν παραφωνία στην εθνική αρμονία, όποιος υπενθυμίζει με τον πλέον εκκωφαντικό τρόπο, ακόμα κι αν δεν έχει φωνή, οτι τελικά υπάρχουν τάξεις και υπάρχει εκμετάλλευση.
Η ανάδυση της νέας εθνικής ταυτότητας συγκροτείται στη βάση ενός φοβικού συνδρόμου για τον άλλο, τον «ξένο». Ως οριοθέτηση και ως προειδοποίηση.
 rednotebook