Ας κάνουμε τις απαντήσεις νέα ερωτήματα

Του Βασίλη Αφεντούλη
Μία ακόμα μεγάλη μάχη πρόκειται να δώσουν οι δυνάμεις της αριστεράς απέναντι στην εφαρμογή της πιο σκληρής νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Aυτή τη φορά όχι σε δρόμους και σε πλατείες, και με αντίπαλο την κρατική καταστολή, αλλά εντός των θεσμών και με στόχο την αλλαγή της πολιτικής εξουσίας. Όμως, η προσπάθεια ανατροπής των υπαρχόντων συσχετισμών και η ισχυροποίηση των εκλογικών δυνάμεων της ριζοσπαστικής αριστεράς οφείλουν να είναι άμεση συνάρτηση και ευθεία αντανάκλαση όλων των κοινωνικών κινημάτων των τελευταίων ετών που επέφεραν σημαντικά ρήγματα στην προσπάθεια εφαρμογής της μνημονιακής πολιτικής. Οι μεγάλες απεργιακές συγκεντρώσεις, το κίνημα των πλατειών, οι αγώνες του φοιτητικού κινήματος, το δικαίωμα των μεταναστών σε μια ανθρώπινη ζωή, οι διεκδικήσεις κοινωνικών ομάδων για την καταπολέμηση της
προκατάληψης απέναντι στη διαφορετικότητα αποτελούν την πυξίδα που θα μας επιτρέψει να θέσουμε μία νέα πολιτική ατζέντα, δημιουργώντας νέα ερωτήματα απέναντι στην κυρίαρχη λογική μιας «τεχνοκρατικής» διαχείρισης της κρίσης.
Έχουμε σήμερα την ευκαιρία να ανατρέψουμε τους υπάρχοντες συσχετισμούς, αλλά και να κατακτήσουμε την ηγεμονία στο κοινωνικό επίπεδο. Η επανανοηματοδότηση του πολιτικού διαλόγου, η  ενίσχυση των συλλογικών διεκδικήσεων έναντι του ατομικού δρόμου, καθώς και η διαμόρφωση ενός νέου αξιακού συστήματος, με πυρήνα του την αλληλεγγύη, αποτελούν έναν οδικό χάρτη για τη μετατόπιση των συνειδήσεων, αλλά και για τη δημιουργία μιας νέας κοινωνικής δύναμης. Μια τέτοια δύναμη αποτελεί βασική προϋπόθεση για τις αυριανές νίκες του εργατικού κινήματος. Και μια τέτοια δύναμη μπορεί να συμπαρασύρει εκείνους τους πολιτικούς χώρους που, είτε περιχαρακώνονται γύρω από τεχνητά διλήμματα και θέτουν διαχωριστικές γραμμές εντός του κινήματος, είτε αντιλαμβάνονται την εξουσία ως «ποσότητα» και όχι ως σχέση, με αποτέλεσμα να εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε «οικουμενικές» κυβερνήσεις.
Απέναντι σε αυτή μας την προσπάθεια, ο αντίπαλος έχει ένα σημαντικό όπλο στα χέρια του: αυτό της «αυτονόητης αλήθειας». Ο μηχανισμός μέσω του οποίου πειθόμαστε γι’ αυτή την «αλήθεια» είναι η εδώ και πολλά χρόνια επανάληψη και αναπαραγωγή της. Αυτονόητη αλήθεια είναι σήμερα η «εθνική ενότητα» και αυτονόητη η υπεράσπιση των συμφερόντων της «χώρας», της «εθνικής οικονομίας», της «ανάπτυξης» χωρίς ταξικό πρόσημο. Επίσης αυτονόητο φαντάζει ένα συμπέρασμα περί ηθικής και αξιοκρατίας στην πολιτική. Και στο έδαφος αυτής της αντίληψης θεωρούμε πως πάντα θα υπάρχει ο κατάλληλος εκπρόσωπος-ειδικός στην πολιτική, στον οποίο εναποθέτουμε τις ελπίδες μας για να υλοποιήσει το αυτονόητο, αντί τις ελπίδες αυτές να τις εναποθέσουμε στον ίδιο τον κόσμο, στην ίδια τη δική μας δράση. Με αυτή τη λογική, αυτονόητα φαντάζουν και τα ερωτήματα που οφείλουμε να θέσουμε στην πολιτική ατζέντα - και ας μη γελιόμαστε: τα  ερωτήματα είναι εκείνα που δημιουργούνε νέα μέσα και τα μέσα είναι εκείνα που σε τελική ανάλυση διαμορφώνουν το σκοπό.
Όμως, για να θυμηθούμε τον Λουί Αλτουσέρ, «η επανάληψη αυτή επί εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια έχει παραγάγει διάφορες “αλήθειες”, όπως την ανάσταση του Χριστού, την παρθενία της Μαρίας, και όλες τις “αλήθειες” της θρησκείας, όλες τις προκαταλήψεις του ανθρώπινου “αυθορμητισμού”, όλες δηλαδή τις “αυτονόητες αλήθειες” από τις περισσότερο ή λιγότερο αξιοσέβαστες που έχει κατακτήσει η ιδεολογία». Ας μην υποκύψουμε.
www.rednotebook.gr