Σήμερα οι μετανάστες, αύριο εμείς

Του Δημήτρη Μπεκιάρη

«Οταν ήρθαν να πάρουν τους Εβραίους, δεν διαμαρτυρήθηκα, γιατί δεν ήμουν Εβραίος. Οταν ήρθαν για τους κομμουνιστές δεν φώναξα, γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής. Οταν κατεδίωξαν τους Τσιγγάνους, ούτε τότε φώναξα, γιατί δεν ήμουν Τσιγγάνος. Οταν έκλεισαν το στόμα των Ρωμαιοκαθολικών που αντιτάσσονταν στο φασισμό, δεν έκανα τίποτα γιατί δεν ήμουν καθολικός. Μετά ήρθαν να συλλάβουν εμένα, αλλά δεν υπήρχε πια κανείς να αντισταθεί μαζί μου». Ο πάντοτε επίκαιρος Μπέρτολτ Μπρεχτ περιέγραψε σε μία άλλη εποχή αυτό που περίπου συμβαίνει σήμερα, ή που πρόκειται να συμβεί στην Ελλάδα. Στη χώρα μας τα προβλήματα που προκύπτουν από τις μεταναστευτικές ροές είναι υπαρκτά, και ουδείς τα αμφισβητεί. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή για να καταλήξουμε στον Μπρεχτ. Στα τριάντα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1960 μέχρι το 1990 η Ελλάδα
μετατράπηκε από χώρα που «εξήγαγε μετανάστες» σε χώρα που υποδέχεται οικονομικούς μετανάστες. Για να αναλυθεί πρωτίστως το ζήτημα της μαζικής προσέλευσης μεταναστών στη χώρα μας πρέπει να εξετάζεται πάντοτε η ελληνική πραγματικότητα σε συνάρτηση με τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Μεταναστευτικής Ιστορίας. Την Ευρωπαϊκή Μεταναστευτική Ιστορία θα την χωρίζαμε σε τέσσερεις βασικές περιόδους
• Από το 1945 έως το 1955, την περίοδο δηλαδή της ανοικοδόμησης των κρατών του ευρωπαϊκού χώρου μετά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν διαπιστώνονται μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών στο συγκεκριμένο γεωγραφικό πλαίσιο.
• Από το 1956 έως το 1973, οπότε παρατηρείται μαζική μετακίνηση εργατικού δυναμικού από τις χώρες του «φτωχού» ευρωπαϊκού νότου προς την Κεντρική Ευρώπη και των Ευρωπαϊκό Βορρά.
• Από το 1974 μέχρι το 1988, όταν οι μετακινήσεις πληθυσμών, δηλαδή η μεταναστευτική διαδικασία παρουσιάζει ύφεση, εξαιτίας της μειωμένης ζήτησης εργατικού δυναμικού από προηγμένες χώρες.
• Από το 1989 μέχρι σήμερα, όταν μετά την κατάρρευση των Λαϊκών Δημοκρατιών της Ανατολικής Ευρώπης και την ανατροπή του διεθνούς status quo, σε πολιτικό, οικονομικό και γεωγραφικό επίπεδο, διαπιστώνεται η τεράστια μετακίνηση πληθυσμών από την ανατολική Ευρώπη προς τη δυτική και από περιοχές της Ασίας και της αφρικανικής ηπείρου προς τα κράτη–μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η Ελλάδα μέχρι το 1989, λοιπόν, εκ των πραγμάτων δεν είχε συγκροτήσει μεταναστευτική πολιτική και ακριβώς για αυτόν τον λόγο οι εγχώριοι πυρήνες σκέψεις και οι κυβερνήσεις αδυνάτησαν να κατανοήσουν και να αφομοιώσουν γρήγορα την έκταση και τις επιπτώσεις του φαινομένου. Στη συνέχεια η χώρα δεν είχε χρόνο να συγκροτήσει μεταναστευτική πολιτική. Μοιραία, και κάτω από το βάρος της μεταναστευτικής πίεσης που ασκήθηκε στην Ελλάδα, τα προβλήματα αφομοίωσης των μεταναστών, δεδομένης της ανυπαρξίας κρατικής πολιτικής, διογκώθηκαν. Το βασικό αιτιολογικό πλαίσιο της μεταναστευτικής διαδικασίας εντοπίζεται στις διεθνείς οικονομικές συνθήκες και κρίσεις, και πιο συγκεκριμένα στις καπιταλιστικές κρίσεις. Το αιτιολογικό πλαίσιο των προβλημάτων που δημιουργούνται από την εξαιρετικά μεγάλη παρουσία όσων μεταναστών δεν βρίσκονται νόμιμα στη χώρα μας εντοπίζεται στην ανυπαρξία συγκροτημένης μεταναστευτικής πολιτικής. Η αιτία των προβλημάτων που δημιουργούνται στην ελληνική κοινωνία εξαιτίας των τεράστιων μεταναστευτικών ροών δεν είναι «ο μετανάστης».
Σήμερα στην Ελλάδα της σφοδρής κρίσης χρέους, της φτώχειας, της εξαθλίωσης, της πλήρους διάρρηξης της κοινωνικής συνοχής και της απουσίας συγκροτημένης μεταναστευτικής πολιτικής, ένα από τα φοβικά σύνδρομα που καλλιεργούνται σε ευάλωτα, εξαθλιωμένα, απογοητευμένα ή ακόμη και λούμπεν τμήματα της ελληνικής κοινωνίας είναι η ξενοφοβία, η οποία συνεπάγεται την ανάπτυξη ρατσιστικών συμπεριφορών, όπως συμβαίνει σχεδόν σε όλες τις καπιταλιστικές κρίσεις. Σε αυτή τη βάση, η Χρυσή Αυγή και οι ιδεοληψίες της, προερχόμενες από τους υπονόμους της ιστορίας, ήρθαν στο προσκήνιο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου. Ο ίδιος ο λόγος της και οι πρακτικές της πυροδοτούν τη βία κατά των μεταναστών. Η ελληνική κοινωνία, ένα τμήμα της οποίας έδωσε τη δυνατότητα στους νοσταλγούς του Χίτλερ και της ξενοκίνητης χούντας να εισέλθουν στο κοινοβούλιο, πρέπει να αντιληφθεί ότι ο επόμενος στόχος της ναζιστικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή και των φασιστικών συμμοριών που ως «τάγματα εφόδου» πραγματοποιούν πογκρόμ εναντίον των μεταναστών θα είναι οι υπόλοιπες αδύναμες ομάδες του πληθυσμού. Στη συνέχεια θα είναι οι Αριστεροί και Δημοκράτες. Στη συνέχεια το πολίτευμα και όσοι δημοκρατικοί θεσμοί θα έχουν απομείνει. Και στη συνέχεια ολόκληρος ο ελληνικός λαός. Μόνο που τότε δεν θα υπάρχει κανείς να βοηθήσει...

www.axiaplus.gr