Το κόκκινο, εμείς και οι Φράγκοι – Του Αδάμ Γιαννίκου

Σε μια χρονιά που κάποιοι περιμένουν την καταστροφή του κόσμου, η ιστορία θα καταγράψει ως μερικά από τα πιο σημαντικά της γεγονότα τις εκλογές σε Ελλάδα και Γαλλία που έφεραν ξανά στο προσκήνιο δυνάμεις που προέρχονται από εκείνη την παράξενα χρωματισμένη λέξη «σοσιαλισμός» και αυτοαποκαλούνται αριστερές. Καταστροφή ή helas, αναφωνούν ήδη οι διαπρύσιοι κήρυκες της οικονομικής ορθοδοξίας που βλέπουν το λαϊκό συναίσθημα σε πλήρη αναντιστοιχία με τις ορθολογικές διατυπώσεις τους περί λιτότητας ως μοναδικού εχέγγυου ανάπτυξης και ευημερίας. Οι τρικολόρ σημαίες που ανέμιζαν το βράδυ της περασμένης Κυριακής έξω από τη Βαστίλλη είναι κόκκινες κατά το εν τρίτο. Το κόκκινο ήταν ανέκαθεν ένα χρώμα που τραβούσε την προσοχή, ένα χρώμα των εντάσεων και καμιά εθνική σημαία δεν υπήρξε τόσο επιπόλαια ώστε να το αφήσει μόνο του πάνω της. Πώς θα πορευτούν οι «κόκκινοι» της Ευρώπης εν μέσω κρίσης;

Από την άλλη άκρη του Ατλαντικού, ο Πολ Κρούγκμαν γράφει σχεδόν ενθουσιασμένος πως ήταν καιρός. Οι Έλληνες και οι Γάλλοι επαναστατούν, εκλέγοντας πολιτικούς κόντρα στην επαναπαυμένη αριστοκρατία του ευρώ και της δημοσιονομικής αυστηρότητας που έχει επιλεχθεί από μια αόρατη

αυθεντία ως ταυτότητα της Ευρώπης. Οι καθ’ ημάς σχολιαστές δεν είναι τόσο ενθουσιασμένοι. Κινδυνεύει η δημοκρατία. Μόνο μας όπλο ο κοινοβουλευτισμός. Τι το θέλουν το ψωμί, εφόσον υπάρχει παντεσπάνι; Τι την θέλουν τη δραχμή, εφόσον υπάρχει ευρώ; Το πρώτο ερώτημα χάρισε στη Γαλλία μια τρικολόρ σημαία, την ταυτότητα του φωτισμένου έθνους αλλά και την έννοια της αριστεράς. Τι θα χαρίσει το δεύτερο; Στην Ελλάδα η ιστορία είναι πολύ μεγάλη για να δεχτεί πως της λείπει κάποιο απ’ τα τρία. Το κόκκινο φοβίζει σε μια σημαία δίχρωμη που κάποιοι φαύλοι θα την έλεγαν και δικομματική. Όμως, το κόστος του να ζεις ευρωπαϊκά είναι πλέον δυσβάσταχτο ακόμα και για τους μεγάλους. Οι ρόλοι εδώ μπερδεύονται. Μεγάλοι και μικροί, Έλληνες και Γάλλοι καταλαβαίνουν πως η μάχη στήνεται γύρω από ένα νόμισμα. Το ευρώ απειλείται τόσο όσο απειλεί τις ζωές τους. Τα φράγκα δεν βγαίνουν. Τι θα κάνουν;

Δεν είναι, ασφαλώς, πρώτη φορά που τίθονται τέτοια μοιραία διλήμματα. Εκατό χρόνια πριν, στα πρωτοσέλιδα του Τύπου οι Έλληνες κι οι Γάλλοι δήλωναν παρών. Το 1912 αντίκριζε την ανατολή ενός νέου αιώνα, όπου το κόκκινο θα είχε την τιμητική του. Για την σχέση Ελλήνων και Γάλλων εκτός από τον Κρούγκμαν έχει γράψει και ο Τσιφόρος. Στο απολαυστικό «Εμείς και οι Φράγκοι», οι Φράγκοι είναι κατακτητές και οι Έλληνες κατακτημένοι. Το 1912, οι Έλληνες ένιωθαν έτοιμοι να κατακτήσουν τον κόσμο. Δεν άντεχαν ένα άλλο κόκκινο χρώμα, που επίσης τους στερούσε ψωμί. Τα φράγκα, όμως, έβγαιναν.

«Δεν πρέπει να επαναπαύεται κανείς εις τη βοήθειαν της Αθήνας μόνον, λέγει μια παλαιά αλήθεια, και την αλήθειαν αυτήν πρέπει να έχη υπ’ όψει του ο Ελληνισμός της Αυτοκρατορίας και να κινηθή. Να κινηθή με συνοχήν, με σύστημα, με μέθοδον και να παρουσιάσει κατά τας εκλογάς το μέτωπον πειθαρχικού στρατού. Τι αναμένει το Κράτος από την νέαν Βουλήν και τι ο Ελληνισμός ιδιαιτέρως από του εν αυτή αντιπροσώπους τους ουδείς βεβαίως αγνοεί. Η Βουλή εις τα κοινοβουλευτικά κράτη αποτελεί το καθίερον σχολείον του λαού, διότι οι πολιτευόμενοι είνε οι καλλίτεροι διδάσκαλοι. Σώζουν τα κράτη οι πολιτευόμενοί των, από της κοινοβουλευτικής καταπτώσεως και της εξ’ αυτής διαφθοράς. Παράδειγμα, η Ιταλία. Επί της εποχής του Μιγκέττι και του Κρίσπη η Ιταλία ευρίσκετο εις αθλίαν κατάστασιν εσωτερικώς. Πολιτική όμως εξυγείανσις εντός ολίγου χρονικού διαστήματος κατέστησαν αυτήν αγνώριστον».

Αυτά έγραφε η εφημερίδα Παμμακεδονική με ημερομηνία 19-8-1912. Κόστος συνδρομής εξωτερικού 40 φράγκα. Με τη βοήθεια των Γάλλων οι Έλληνες της Αυτοκρατορίας αποφάσισαν να αποχωρήσουν αλλάζοντας ταυτότητα. Η ιστορία εκτοτε γνωστή.

Σε ποιο κόκκινο είναι έτοιμοι σήμερα να επιστρέψουν;

monopress