Ο Ξένιος Δίας δεν μένει πια εδώ

Του Χαράλαμπου Πουλόπουλου
Το ζούμε καθημερινά τα τελευταία χρόνια: Η κρίση οξύνει τις κοινωνικές αντιπαραθέσεις και οι πιο αδύναμες ομάδες στην κοινωνία μας γίνονται εύκολος στόχος για την εκτόνωση του θυμού και της οργής, αλλά και για τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης.
Η παρατεταμένη κρίση και η παντελής απουσία ορατής διεξόδου θέτουν σε λειτουργία έναν κοινωνικό και ψυχολογικό μηχανισμό, πιθανότατα τόσο παλιό όσο και οι ίδιες οι ανθρώπινες κοινωνίες. Σπρωγμένο στα όρια της αντοχής του από τις δυσκολίες και την αβεβαιότητα των καιρών, μέρος της ελληνικής κοινωνίας προβάλλει την απελπισία και τον θυμό του σε όσους είναι διαφορετικοί, εθνικά, φυλετικά, θρησκευτικά, χρεώνοντάς τους την ευθύνη για τα κακώς κείμενα, την ύφεση, την ανεργία, την εγκληματικότητα. Δίνοντας όνομα και πρόσωπο στην υποτιθέμενη πηγή των δεινών του, προσπαθεί να υπερβεί την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια, αναζητώντας τον κοινό εχθρό, για να εκτονώσει την απόγνωση και την οργή, να εξορκίσει το κακό, να μεταθέσει αλλού την ευθύνη, χωρίς ενοχή.
Στην επιφάνεια έρχεται η ανεξέλεγκτη επιθετικότητα ορισμένων που θεωρούν ότι, επειδή γεννήθηκαν σε αυτή τη χώρα, επειδή διαθέτουν μεγαλύτερη επιρροή και εξουσία μπορούν να επιβάλλουν διά της βίας την άποψή τους για την αντιμετώπιση σύνθετων κοινωνικών προβλημάτων και τη δική τους στρεβλή αντίληψη για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όσο η οικονομική κρίση βαθαίνει τα φαινόμενα αυτά θα αυξάνονται στις τοπικές κοινωνίες, στους χώρους εργασίας και αλλού.
Τον μηχανισμό αυτό γνωρίζει καλά πώς να υποθάλπει και να εκμεταλλεύεται η εξουσία. Οι εκδιδόμενες οροθετικές πριν από μερικούς μήνες, οι μετανάστες σήμερα -και αύριο άραγε ποιος;- εκπληρώνουν μια λειτουργία απαραίτητη για την εκάστοτε εξουσία. Αποτελούν τη βαλβίδα ασφαλείας για την εκτόνωση των κοινωνικών εντάσεων και τη βάση για ψευδο-ενότητα και ψευδο-αλληλεγγύη. Σε αδυναμία τις περισσότερες φορές να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους, οι πιο αδύναμες ομάδες είναι εύκολος στόχος τόσο της κρατικής καταστολής όσο και των αυτόκλητων, φασιστοειδών ρυθμιστών του νόμου και της τάξης.
Η πολιτική των στρατοπέδων κράτησης, των απελάσεων, της καταστολής, του εγκλεισμού και των διαπομπεύσεων αξιοποιείται πολιτικά και ψηφοθηρικά από ορισμένους, και καλλιεργείται η εντύπωση ότι μπορεί να προσφέρει γρήγορες και αποτελεσματικές λύσεις. Ωστόσο δεν είναι παρά η αρχή ενός φαύλου κύκλου. Εντείνει την κοινωνική αδικία και οδηγεί στην άρνηση ή παραβίαση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων συγκεκριμένων ομάδων που ζουν στη χώρα. Υπό το πρόσχημα της ασφάλειας και της τάξης αναπτύσσεται πλέον μια κουλτούρα ελέγχου με πολλά τιμωρητικά χαρακτηριστικά, η οποία οδηγεί στην εκδίωξη και τη φυλάκιση όσων «μολύνουν» ηθικά, ιδεολογικά και φυλετικά την υποτιθέμενη υγιή κοινωνία - που όμως νοσεί σοβαρά. Και εξακολουθεί να αμνηστεύει τους πραγματικούς αίτιους της σημερινής της κατάστασης.

www.avgi.gr