Του Αριστείδη Μπαλτά
Το Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών που εδρεύει στις Σεβρ κοντά στο Παρίσι ιδρύθηκε το 1875, λίγα χρόνια μετά την Κομμούνα. Εκεί φυλάσσονται τα πρότυπα που βαθμονομούν τα μέτρα και σταθμά που χρησιμοποιούμε κατά τις καθημερινές συναλλαγές μας -αλλά και στα επιστημονικά πειράματα- προκειμένου να εξασφαλίζεται η παγκόσμια ομοιομορφία των μετρήσεων. Για να πατάσσεται αμείλικτα όποιος κλέβει στο ζύγι.
Μολονότι το αριστερόμετρο χρησιμοποιείται πλατιά, το Γραφείο των Σεβρών δεν διαθέτει το αντίστοιχο πρότυπο. Τα άπαντα του Μαρξ ή του Λένιν δεν προσφέρονται. Εκτείνονται σε πολλές σελίδες επιτρέποντας έτσι μόνον την απόσπαση τσιτάτων που πολλές φορές μάλιστα φαίνεται να κονταροχτυπιούνται. Και πρότυπο δεν νοείται, βέβαια, υπό αυτήν τη συνθήκη. Τα Ζητήματα Λενινισμού του Στάλιν καταλαμβάνουν μικρότερη έκταση και όντως είχαν κερδίσει κάποτε τον επίζηλο ρόλο. Αλλά οι τροπές της Ιστορίας δημιούργησαν νέα δεδομένα. Όχι μόνον οι τροτσκιστές νωρίς αλλά και πολλοί άλλοι αργότερα έφτασαν να βρίσκουν το πρότυπο ανεπαρκές ή παραπλανητικό. Ακόμη και το ΚΚΕ διστάζει σήμερα να το ανακηρύξει απερίφραστα ως τέτοιο. Εικάζω πως αν μια έγκυρη Διεθνής Επιτροπή, επαρκώς πλουραλιστική, επιλαμβανόταν του ζητήματος, μάλλον θα ματαιοπονούσε. Στις νέες εποχές που διάγουμε το αριστερόμετρο έχει επιφορτιστεί με λειτουργίες εντελώς άλλης τάξης.
Σήμερα το αριστερόμετρο είναι απολύτως προσαρτημένο στον εκάστοτε χρήστη του. Bαθμονομείται σύμφωνα με το πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται το δικό του μέγεθος (πολιτικό βάρος επί ιδεολογικό ύψος) και εφαρμόζεται με τρόπο ώστε το μέγεθος οποιουδήποτε άλλου να προκύπτει πάντα ελλειμματικό. Το αριστερόμετρο είναι πλέον ιδιωτικό και κατασκευάζεται εξαρχής ως πλήρως ασύμβατο με όλα τα υπόλοιπα. Η κατάσταση δεν είναι εξωφρενική. ΣτιςΦιλοσοφικές Έρευνες ο Βιτγκενστάιν φαντάζεται κοινότητες όπου το χρησιμοποιούμενο μέτρο μεταβάλλεται σε συνάρτηση με το προς μέτρηση αντικείμενο. Είναι κι αυτός ένας τρόπος να διερευνηθεί η έννοια του κανόνα. Στην περίπτωση του αριστερόμετρου, τώρα, ο κανόνας συνάδει πλήρως με την εποχή. Όχι μόνον επειδή κυριαρχούν οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης αλλά και γιατί η ελευθερία άνευ ορίων και όρων που προάγει ο νεοφιλελευθερισμός επεκτείνεται εδώ μέχρι του να ορίζει έκαστος το αποτέλεσμα του πολλαπλασιασμού "βάρος (πολιτικό) επί ύψος (ιδεολογικό)" με τρόπο που να καθιστά το προσωπικό του μέγεθος πρότυπο παγκοσμίου ισχύος. Ο Τσαρούχης είχε διαπιστώσει κάτι ανάλογο, αν και λιγότερο φιλόδοξο, όταν έλεγε πως στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις.
Κατ' εξοχήν χρήστες του αριστερόμετρου είναι οι αυτοαπασχολούμενοι της πολιτικής. Δηλαδή όσοι μάχονται στα πεδία της έχοντας τάξει τον εαυτό τους στην εμπέδωση του δικού τους μεγέθους ως προτύπου. Το αριστερόμετρο αναβαθμίζεται έτσι σε εργαλείο ηδονής. Η εφαρμογή του πληροί τον χρήστη με αυτοϊκανοποίηση γιατί του επιτρέπει να επιβεβαιώνει κάθε στιγμή, μόνος μπροστά στον καθρέφτη, ότι το μέγεθός του όντως πρωτογενώς πλεονάζει έναντι όλων των άλλων.
Όταν κάποιος εφαρμόζει το αριστερόμετρο σε μας ας μην απαντάμε οργισμένα ανασύροντας το έτοιμο δικό μας ή κατασκευάζοντας πρόχειρα ένα για την περίπτωση. Ας υπομείνουμε τη δοκιμασία νηφάλια. Συμβάλλοντας στη αναγκαία σφυρηλάτηση συντροφικών σχέσεων ακόμη και με τους καθ' έξιν εραστές του αριστερόμετρου.
[Χαιρετισμούς στον Θανάση Καρτερό (Αυγή, 16/2) για την ομότροπη τεχνοκρατική σύλληψη]
Το Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών που εδρεύει στις Σεβρ κοντά στο Παρίσι ιδρύθηκε το 1875, λίγα χρόνια μετά την Κομμούνα. Εκεί φυλάσσονται τα πρότυπα που βαθμονομούν τα μέτρα και σταθμά που χρησιμοποιούμε κατά τις καθημερινές συναλλαγές μας -αλλά και στα επιστημονικά πειράματα- προκειμένου να εξασφαλίζεται η παγκόσμια ομοιομορφία των μετρήσεων. Για να πατάσσεται αμείλικτα όποιος κλέβει στο ζύγι.
Μολονότι το αριστερόμετρο χρησιμοποιείται πλατιά, το Γραφείο των Σεβρών δεν διαθέτει το αντίστοιχο πρότυπο. Τα άπαντα του Μαρξ ή του Λένιν δεν προσφέρονται. Εκτείνονται σε πολλές σελίδες επιτρέποντας έτσι μόνον την απόσπαση τσιτάτων που πολλές φορές μάλιστα φαίνεται να κονταροχτυπιούνται. Και πρότυπο δεν νοείται, βέβαια, υπό αυτήν τη συνθήκη. Τα Ζητήματα Λενινισμού του Στάλιν καταλαμβάνουν μικρότερη έκταση και όντως είχαν κερδίσει κάποτε τον επίζηλο ρόλο. Αλλά οι τροπές της Ιστορίας δημιούργησαν νέα δεδομένα. Όχι μόνον οι τροτσκιστές νωρίς αλλά και πολλοί άλλοι αργότερα έφτασαν να βρίσκουν το πρότυπο ανεπαρκές ή παραπλανητικό. Ακόμη και το ΚΚΕ διστάζει σήμερα να το ανακηρύξει απερίφραστα ως τέτοιο. Εικάζω πως αν μια έγκυρη Διεθνής Επιτροπή, επαρκώς πλουραλιστική, επιλαμβανόταν του ζητήματος, μάλλον θα ματαιοπονούσε. Στις νέες εποχές που διάγουμε το αριστερόμετρο έχει επιφορτιστεί με λειτουργίες εντελώς άλλης τάξης.
Σήμερα το αριστερόμετρο είναι απολύτως προσαρτημένο στον εκάστοτε χρήστη του. Bαθμονομείται σύμφωνα με το πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται το δικό του μέγεθος (πολιτικό βάρος επί ιδεολογικό ύψος) και εφαρμόζεται με τρόπο ώστε το μέγεθος οποιουδήποτε άλλου να προκύπτει πάντα ελλειμματικό. Το αριστερόμετρο είναι πλέον ιδιωτικό και κατασκευάζεται εξαρχής ως πλήρως ασύμβατο με όλα τα υπόλοιπα. Η κατάσταση δεν είναι εξωφρενική. ΣτιςΦιλοσοφικές Έρευνες ο Βιτγκενστάιν φαντάζεται κοινότητες όπου το χρησιμοποιούμενο μέτρο μεταβάλλεται σε συνάρτηση με το προς μέτρηση αντικείμενο. Είναι κι αυτός ένας τρόπος να διερευνηθεί η έννοια του κανόνα. Στην περίπτωση του αριστερόμετρου, τώρα, ο κανόνας συνάδει πλήρως με την εποχή. Όχι μόνον επειδή κυριαρχούν οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης αλλά και γιατί η ελευθερία άνευ ορίων και όρων που προάγει ο νεοφιλελευθερισμός επεκτείνεται εδώ μέχρι του να ορίζει έκαστος το αποτέλεσμα του πολλαπλασιασμού "βάρος (πολιτικό) επί ύψος (ιδεολογικό)" με τρόπο που να καθιστά το προσωπικό του μέγεθος πρότυπο παγκοσμίου ισχύος. Ο Τσαρούχης είχε διαπιστώσει κάτι ανάλογο, αν και λιγότερο φιλόδοξο, όταν έλεγε πως στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις.
Κατ' εξοχήν χρήστες του αριστερόμετρου είναι οι αυτοαπασχολούμενοι της πολιτικής. Δηλαδή όσοι μάχονται στα πεδία της έχοντας τάξει τον εαυτό τους στην εμπέδωση του δικού τους μεγέθους ως προτύπου. Το αριστερόμετρο αναβαθμίζεται έτσι σε εργαλείο ηδονής. Η εφαρμογή του πληροί τον χρήστη με αυτοϊκανοποίηση γιατί του επιτρέπει να επιβεβαιώνει κάθε στιγμή, μόνος μπροστά στον καθρέφτη, ότι το μέγεθός του όντως πρωτογενώς πλεονάζει έναντι όλων των άλλων.
Όταν κάποιος εφαρμόζει το αριστερόμετρο σε μας ας μην απαντάμε οργισμένα ανασύροντας το έτοιμο δικό μας ή κατασκευάζοντας πρόχειρα ένα για την περίπτωση. Ας υπομείνουμε τη δοκιμασία νηφάλια. Συμβάλλοντας στη αναγκαία σφυρηλάτηση συντροφικών σχέσεων ακόμη και με τους καθ' έξιν εραστές του αριστερόμετρου.
[Χαιρετισμούς στον Θανάση Καρτερό (Αυγή, 16/2) για την ομότροπη τεχνοκρατική σύλληψη]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου